kesinlikle ailelerin ekonomik durumunun önemli bir sebep olması, arkasından da eğitim sisteminin eksikliklerinden kaynaklanmaktadır.

ekonominin dev etkisi vardır. bugün sahnede çalabilecek seviyede bir gitar ve prosesesör almaya kalkacak bir genç minimum cebine 50-60 bin lira koymalıdır. keza tüm branşlar için malzemeye ulaşmak çok pahalı. hal böyle olunca gelişemiyor.

en temel sebebi sanatın hem ekonomik hem toplumsal olarak sürdürülebilir bir alan olarak görülmemesi. sanatçı olmak hala büyük oranda geçim derdiyle çakışıyor. bu yüzden yetenekli insanlar başka mesleklere yöneliyorlar sanat ise ya hobiye indirgeniyor ya da elit kesimin lüksüymüş gibi etiketleniyor.

eğitim sistemimizde sanat hiçbir zaman merkeze konmadı. estetik algı, yaratıcı ifade, sorgulama gibi kavramlar hep ikinci planda kaldı. hal böyleyken toplumsal bilinç de sanat üretimine değil tüketime yöneliyor. sanat desteklenmediği gibi riskli görülüyor. çünkü sanat düşünceyi tetikler, sorgulatır. bu da bazı yapıların hiç hoşuna gitmez.

kısacası mesele sadece para değil. kültürel, politik ve yapısal bir sorun bu. sanat kök salacak bir zemin bulamıyor çünkü toprağın kendisi çorak.

çünkü sanatçı çalıştırılmaz, para kazanmaz, maddi değer üretmez; bunlar zanaatkarın ve işçinin işidir. sanat ve sanatçı fonlanır. bunu karşılayacak sosyokültürel ve ekonomik yapı ise her yerde yok maalesef.

not: bu çalıştırılmama durumu sanatçıyı tembel falan kılmaz. sanatçının çalışması tüm yaşantısını kapsar zaten, 24 saat çalışır sanatçı, fakat maddi karşılık beklememek lazım. nitelikli kültürel üretim için ödemeniz gereken bedel bahsettiğim bu fonlama oluyor yani. her şeyden para kazanmayı hedeflerseniz kültürel manada içiniz bomboş kalır kısaca.