kürtlerin çoğunlukta olmadığı bir şehirde çocukluğunuzu geçiriyorsanız annenizden "aman yavrum söyleme babanın kürt olduğunu" lafını işitmenize neden olabilen durum. zira ne toplum sizi sayar, ne çocuklar sizi oyunlarına alır. ama sustuğunuz sürece onlardansınız, hiçbirşey değişmez. büyüdüğünüzde de yıllarca kürt olduğunuzu insanlara söyleyemediğiniz için artık tak eder ve ona buna sürekli kürt olduğunuzu söylemeye başlarsınız. türkiye'de kürt doğmuşsanız kürtçe bilmemeniz çok doğal karşılanabilir. bu da türkiye'de bir çeşitliliğin gerek iç gerek dış etmenler sayesinde nasıl yok edildiğinin bir göstergesidir. türkiye'de kürt olmak zordur ama belki de daha zoru hem kürt hem türk olmaktır.

herşeyden önce farklı bir etnik kimliğe sahip olmak ve ne yazık bunun dezavantajlarını taşımak demektir. ayrıca görebildiğim kadarıyla türk üst - kimliğini tamamen reddetmek anlamına gelebilmektedir. (bilmeyenler etnik kimlik, üst kimlik ayrımına baksınlar bir zahmet)

bu bahsettiğim kısımda iseniz bir çok ortamda yaptığınız milliyetçilik, hatta saldırgan milliyetçilik özgürlükçülükle demokratlıkla anılır. kurduğunuz dehap ve bu harfler kombinasyonundan oluşan partiler "sol" cenahta yerini alır. ezilmeseniz de, ezilseniz de bu ülkede ezilen bir sürü bölge ve bir sürü insan olsa da, en kolay ezilmiş edebiyatını siz yaparsınız, bir de bunu yaparken sempatinin kralını toplarsınız. size karşı çıkan herkese, siyasi görüşü ne olursa olsun faşo yaftasını yapıştırmanız ise pek kolaydır. devletten bekleyip, devlete düşman olabilir, planlı çoğalma ve göçü nüfus planlamasında başarısızlık olarak gösterebilirsiniz.

ha bir de bu satırları yazarken acaba alınır gücenirler mi diye endişelendiğim, yakın arkadaşlarımı, yakınlarımı ihtiva eden insanlardan da olabilirsiniz, esasında bu günümüzde tercihlerinize oldukça bağlı olan kimlik meselesi ile ilintilidir.

zor olan ama zorlugunun yaninda biraz da ozele$tiri gerektiren olgu.
turkiye tarihi'nde bir etnik kokenle ozde$ bir ayrilikci, terorist hareket yoktur. pkk ve kendini tanimlama $ekli haric.
devlet artik hasbelkader, bu teroru olu$turan gercek sebeplerin sorumlusu olarak, bolge ve bolge insani'nin temel ihtiyaclari konusunda kokeni cok yillar oncesine dayanan hatalar yaptigini kabul edip, kendi ozele$tirisini en azindan ilke olarak kabul ederken, ama yeterli ama yetersiz, ama samimi ama degil, bir kalkinma projesi icin bolgeyi ayricalikli ve oncelikli gormesine ragmen, bolgedeki terorist cenazeleri hala 5000 ki$i ve terorist orgut propagandalari ile kalkmaktadir.
gazeteler afyonlu bilmemne ogretmenin diyarbakirdaki bir okuldaki fedakarligini, izmirli bilmemne doktorun kucuk bir dispanserdeki $irnak fedakarliklarini haber yapabilirken, bir kurt vatanda$ da cikip "- biz de icimizden pkk'yi cikardik, bu bir hataydi..." diyemiyor.
kurtlerin icinden tek bir siyasi hareket olu$amiyor ki bu orgutten bagimsiz ve gercekten ayrilikcilik kar$iti olsun.

boyle olmadikca da yol alinamiyor.

belli bir kesim tarafından neredeyse nazi almanyasında yahudi olmakla bir tutulmuş,türkiye'de türk olmaktan herhangi bir farkı olmayan durum. eğer bir kürt ile bir türk amfide yanyana oturabiliyorlarsa asıl sorun bunu abartan, önümüze sürenlerdedir. kanımca var olan sorun, bu tip adamların ortadan kalkışıyla birlikte otomatikman sona erecektir.

türkiyede kürt olmak, "kürt olana önyargı geliştirmedim, onlara karşı kötü bir tutumu olan insan görmedim" diyen insanlara, sadece iyi davranmak! veya önyargı geliştirmemenin yetmediğini anlatmaya çabalamayı gerektirir. kürtlerin farkli gelenekleri, görenekleri ve de farklı bir dili olabileceğini kabul etmek, bunu bir tehlike olarak görmemek lazımdır. her kürt-türk muhabbetinde pkk lafının geçmesi her zaman doğru değildir. bu terör-devlet ilişkisi bir çok ülkede farklı sebeplerden yaşanmaktadır. din ve milliyetçilik kavramları ülkeleri parçalamak, parçalamadan dışardan yönetilmesini kolaylaştırmak için yıllardır kullanılagelmiştir. türkiyede kürt olmak malesef asimile olunduğu sürece ne bir tehlike ne bir zorluk yaratmaktadır, ama bilinçli insan asimilasyonun zararlı olduğunun farkındadır, ortada bir sorun olduğunu görebilir.

turkiye de turk olmaktan farkli bir durum degildir. cumhurbaskani millet vekili olup hamuduyla goturebildikleri gibi,memur olup parasizliktan cocuguna elbise alamayanda mevcuttur. acliktan kirilani da. cahili okuzu kro su oldugu gibi, okumusu , cok bilmisi irkcisi , anarsisti, mafyacisi da mevcuttur.yani ulke sinirlari icerisindeki her vatandas gibi, mazlum ya da uc kagitci olunabilir.

duruma göre zorluğunun değiştiğini düşündüğüm durum, sosyal ve ekonomik duruma göre. ama çevreme göre yargılayacak olursam, kürt bir hakaret olarak algılanır. her kürt potansiyel pkk'lıdır, parkçıdır, sinyalcidir ve siz bakmazken sırtınıza sümük silmek için tetikte bekliyordur bu kanıya göre. ikinci sınıf muamelesi görürler, hatta bu kürt olduklarından kaynaklanmıyor da olabilir. esmer ve tüy tüy bıyıkları olan herkes kürt, her kürt de kötüdür ortalama adamın gözünde. hatırlarım da bizim sokakta kürt bakkal denilen bir bakkal adamcağız vardı, ablam kürt bakkal yerine kürt manav deyince anneme, doktor olan annem "kürt deme çok ayıp" tadında bir şey söylemişti. yani kürt bakkal adamın ismiydi, ama ona bakkal değil manav demek ismini değiştirmişti ve artık birini kürt olarak niteliyorduk, pek ayıptı. işte türkiye'de kürt olmak budur gözümde.

belki hariçten gazel okuyor olabilirim. yani benim maruz kalındığını gördüğüm/sandığım muamele bu olmayabilir. ama şunu biliyorum ki almancılar almanya'ya gidip, türk mahalleleri kurup kültürlerini almanlara göre törpülemektense, ki eğer çalışmaya bir yere gidiyorsan bunu yapmak zorundasındır zannımca (kültürsüzleşmekten bahsetmiyorum), orada koloniler halinde köylerinde gibi yaşamayı tercih ettiklerinden beri alman insanları türklere iyi gözle bakmıyor bildiğim kadarıyla. peki ben gitsem oraya mesela bana gösterilecek önyargı haklı mıdır? bence değildir. ben sinirlenirim. "ne yaptım ki ben" derim. kürtlerin de aynı şeyi diyeceğini biliyorum. yani aralarından bir grup çıkıp terörist oldu diye bütün bir milleti terörist olarak damgalamak ne kadar mantıklıdır düşünmek lazım. "istemiyorsanız yapmayın" saçma bir tavsiyedir, zira bütün milleti kontrol etmek çoğu zaman totaliter bir rejimin bile beceremediği bir şey iken, kişileri bundan dolayı suçlamak akla mantığa sığan bir şey değildir.

fransa da, almanya da , ingiltere de kurt olmaktan farkli bir durumdur. cunku kendisini hicbir zaman oraya hissetmeyecektir. orada yabanci oldugunun bilincindedir, ve bu bilinc dogrultusunda beklentileri vardir. bir turk, bir arap bu ulkelerde ne hissediyorsa onlari hisseder. en bast yabanci oldugunu bilir bu ulkelere.
ama turkiye de kurt olmak farklidir. cunku kendisini oraya ait hissetmek ister. orada dogup buyumustur, ozunde oraya aittir. ve bu aidiyet dogrultusunda beklentiler icinde olmasi en dogal hakkidir, yabanci degildir bu topraklara. mesela her insan gibi ait oldugu ulkede dilini kulturunu gelistirmek istemek en dogal hakkinin olmasini beklemek gibi.

ama bu realitede hicbir zaman boyle degildir. cunku sistemin tanimladigi, bir kimlik sablonu vardir. kendiniz bu sablonun disinda tanimladiginiz andan itibaren potansiyel bir bolucusunuzdur. artik her hareketiniz incelenir mesela maclarda istiklal marsi okuyup okumadiginiz kontrol edilir, o anda kontrol edenin okuyup okumadigi onemli degildir ve istiklal marsi okumak yerine sizi kontrol eder cunku o bolucu degildir potansiyel bolucu bellidir. ve sistem tarafindan dislandiginiz icinde kendinizi ait oldugunuz ulkeye ait hissedemezsiniz. dogup buyudugunuz, ustelik bu bu ulkede misafir olan, sonradan kabul edilen bir kesim icin degil, her firsatta bu ulkeyi turklerle beraber cephede savasarak kurdugu iddia edilen bir kesim icin boyledir. ve soguk gercek yuzunuze carpar. kendini bu ulkeye ait hissetmek istiyorsan sana verdigimiz kimligi tasirsin, kendini bunun disinda tanimlarsan mesela ben kurt um kurtce diye bir dilim var dersen o zaman, bolucu ve potansiyel bolucu olmayi goze alirsin.

bu ulkede zirveye cikmis, basbakan cumhurbaskani olmus kurt oldugu iddia edilir ama bahsi gecen kisilerin buralara gelirken hicbir zaman kendini kurt olarak tanimlamadiklari, ki eger boyle tanimlasalardi hicbir zaman oralara gelemeyecekleri de bilinir(gecenlerde kurtce sarki soyleyen babasi kurt annesi arap kendisinin turk oldugunu iddiaeden birinin basina gelenler akillardadir). bu tanim, kurt tanimi, sistemde tanimlanmamistir cunku.

turkiye de kurt olmak ait oldugun bir ulkede, degilmis gibi gorulmek, dilini kulturunu rahat gelistirememek, bu en dogal hakki isteme halinde, bolucu, nankor olarak addedilmek demektir. ve isin en aci veren tarafida budur.

aslında türkiye'de kürt olmanın garip ya da zor bir yanı yoktur. tabi kürt olduğunuzu sizden başka kimse bilmiyorsa. durumun kültürel,sosyolojik yanı bir tarafa- ki uzun uzun tartışılabilir bir mevzudur,tartışılmaktadır,bir yere varılamamaktadır- en yaralayıcı kısmı psikolojik yanıdır. nüfus kütüğünüz kürt nüfusun yoğun olduğu bir yere kayıtlıysa pek çok yerde başınıza dert olur. bir de isminiz kürtçeyse keyfinize diyecek olmaz. mesela lisede milli güvenlik hocanız isminizi asla öğrenmemeye ve size soyadınızla hitap etmeye karar verebilir. adınızı öğrenen bazı kimseler size garip bir canlı türüymüşsünüz gibi bakarlar. çocukluğunuz ne olduğunu bilmediğiniz ama bir şekilde üzerinize yapışmış bir kimliği bilumum kimselerden saklamakla,ergenliğinizse artık saklamaktan bıktığınız için ona buna ne olduğunuzu haykırmakla geçer. kimliğinizi oluşturan tek öğenin bu olmadığını anlatmaya çalışırsınız ama pek az anlayan çıkar. çünkü herkes müthiş bir hassasiyet içindedir ve bütün kürtleri terörist sanmakta, canlı bomba olarak görmektedir. velhasıl kelam, zor iştir ama artık kolaylaşması gereken bir iştir türkiye'de kürt olmak. ve kürt olmanın başka ülkelerde daha zor olması bir türkiye kürdü'nün yaşamını maalesef daha güzel yapamamaktadır.

batıda kürtler için geçerli olan önyargılar batıdaki kürtlerin hayatlarını zorlaştırsa da, bu önyargılardan toplumu temizlemek yine kürtlerin elinde. zilyon tane kürt derneği, grubu vs vs türkiye'yi haklı haksız çeşitli uygulamalar sonunda eleştirmiştir ama bir kere olsun bir kürt oluşumu da çıksın pkk aleyhine protesto gösterisi yapsın. bırak gösteriyi, bir demeçe bile fitim açıkcası.

elbette her kürt pkk'lı değil ama şu bir gerçek ki, kürtler halihazırda süren terörü lanetlemekte çok isteksiz kalıyorlar. bu isteksizlik de yavaş yavaş toplum bilincindeki kürt imajını bozuyor. halbuki, gerçekten bu imajdan rahatsız iseler, türkler ile temas içinde olan kürtler kendilerini pekala anlatabilirler, bu önyargıyı kırabilirler. bu demek değil ki, bazı hak ve taleplerinden vazgeçsinler. kürtçe televizyon mu istiyorsun, eğitim mi istiyorsun hatta ve hatta ayrılmak mı istiyorsun, iste ama de ki, ne olursa olsun ben pkk'ya, terörizme karşıyım. ama olmuyor, ağızlarından çıkmıyor. pek çok kürt tanıdığıma bu konuları açtığımda, bana dedikleri, "şimdi boşver karıştırma o konuyu, sizin bildiğiniz gibi değil" ya da benzer şeyler söyleyip konuyu kapatıyorlar. hatta arada bir çok dengesizin destekler mahiyette konuştuğunuda biliyorum. bunlardan biri de ilkokul hocamdı. pkk'nın 80'lerde yeni köy basmaları zamanında, biz öğrenciler çocuk aklımızla teröristleri korkulacak şeyler olarak görürken, bizim kürt kökenli hocamız, onların kötü insanlar olmadığını, polislerin de onların ailelerini öldürdüğünü anlatıyordu. en son askerde tanıştığım bir elemanın söylediklerini buraya yazmak dahi istemiyorum.

ama ne yazık ki, sözlük de dahil olmak üzere, ne zaman bu konu açılsa, kürtler'in çoğunun pkk'ya karşı olduğu, aslında kürtler'in böyle olmadıklarını söylemek, ne hikmetse, onlar adına konuşan türkler'e kalıyor.

bütün bunların sonucunda, toplum genelinde oluşan imaj pek iyi olmuyor. ben az da olsa mürekkep yalamış bir insan olarak, elimden geldiğimce, her yeni tanıştığım insana, kim olursa olsun, beyaz bir sayfa açmaya çalışıyorum ama sokakta dolaşan ortalama bir kişi algı yapısında yukarıda bahsettiğim olaylar, çok daha ağır ve acımasız bir önyargı olarak kürtler'in karşısına çıkıyor. işin ilginç yanı belki de bu önyargılar kürtler'i de pkk'ya doğru itekliyor. demek ki, bu fasit çember bir yerden kırılmalı. bunu da tek kırabilecek olan yine kürtlerdir. tabii, eğer gerçekten bizim inanmak istediğimiz gibi pkk'ya mesafeliler ise çünkü bunu hep türkler'in ağzından duyduk biz. bir de kürtlerin ağzından lafı gevelemeden, net olarak teyidini duyalım. o zaman eminim ki, bir şeyler değişecektir.

demem odur ki, herşey sizin elinizde. dostluk da düşmanlık da...