1 - osman gazi geleneksel olarak osmanlı devleti'nin ilk hükümdarı olarak kabul edilir. ancak kendisi bir aşiret reisinden farklı bir hayat sürmedi. iki kez evlendiğini biliyoruz. ilk eşi,
şeyh edebalı adında yarı şaman yarı sufi bir bilgenin kızıdır. ilk kanı da osman akıtmıştır.
mehmet neşri den öğrendiğimize göre amcası dündar bey iktidarda olmak ister, beyliğin kendi hakkı olduğunu ileri sürer.
neşri, dündar'ı bizzat osman gazi nin okla katlettiğini yazar.
ahmet cevdet paşa ve uzunçarşılı da aynı şeyi yazar.
halil inalcık dahi bu fikirdedir. ancak hanedan kanı akıtmama geleneğine göre bu öldürme şekli çelişkili görünüyor. orta asya'dan gelen töreye göre hanedan mensupları yay kirişi ve sicimle boğulurdu. osman gazi'ye kara osman da denirmiş. esmer, kara kaşlı ve kara gözlü olduğu için
- orhan gazi.
oğlu süleyman'ın ani ölümüne çok üzüldüğü söylenir. torunlarının yediği haltları görse herhalde yuh falan, derdi. bilemiyoruz. bir diğer oğlu halil de cenevizlilere esir düşmüştür. uzun boylu bir adammış. gözler ela tabi ki de. genetik olarak yüzde doksan beşi öyle. 37 uzun yıl hükümdar olmuş, fırtınalı hayattan sonra ömrünün son demlerinde bir durgunluğun içine girmiştir. hayatında hep başarı var, öyle olunca işin ilginç tarafı kalmıyor haliyle. velhasıl sıkı bir devlet adamı ve asker olduğu kesin.
- orhan gazi'nin oğlu murat hüdavendigar ın iki erkek kardeşi daha vardır ama hikayeleri bilinmiyor. murat'ın onları saf dışı bıraktığı üzerinde bir suskunluk perdesi bulunur. ancak 1. murat oğlu savcı bey'den bir darbe girişimine uğrar. savcı ile bizans şehzadesi prens andronikos, bu iki kafadar babalarını tahttan indirmek için plan yapar. ama başarılı olamazlar. murat savcı'nın üstüne yürür ve onu ele geçirir. 'atasının tahtına göz dikenin gözleri görmez olmalıdır' deyip oğlunun gözlerine mil çektirir. sonra da öldürtür. bu anlamda ilk evlat katlini gerçekleştirmek murat hüdavendigar'a kısmet olur. ancak murat kosova savaşı sonunda sırp bir fedai tarafında bıçaklanır. ağır yaralanır ve çok geçmeden vefat eder. bu olaydan sonra sultanın huzuruna getirilenlerin iki yanına iki muhafız verilmesi gelenek haline gelir.bu arada murat'ın iç organları kosova' ya gömülür, bedeni bursa'da defnedilir. hüdavendigar yeniçeri denilen kapıkulu sistemini hayata geçirmiş bir padişahtır.
- 'yıldırım' namlı sultan bayezid babası göçer göçmez biat almış ve padişahlığını ilan etmiştir. kardeşi gözüpek yakup beyse bundan habersiz hala sırp biçmekle meşguldür. asker tarafından çok sevilen yakup, taze sultanın çadırına davet edilir. hiçbir şeyden haberi yoktur elbette. çadıra girer girmez yay kirişinin acısını hissetmiş olmalı. böylece yıldırım, osmanlıdaki kardeş katlini başlatan ilk sultan olma şerefini de üzerine almış oluyordu. yıldırım'ın çok sinirli, inatçı olduğu yazılmıştır. gözü kara bir adam olduğu da meydandadır.
aşık paşazade kaleme aldığı
tevarih-i al-i osmanda bayezıd' ın içki müptelası olmasına sırp prensesi olan karısının ve ali paşa'nın sebep olduğunu; evvelinde osmanlı sultanlarının şerri kurallara riayet ettiğini, böyle kötü adetlere bulaşmadığını... yazar.
- çelebi mehmet, ki osmanlı'nın ikinci kurucusudur- fetret devrinde şansı az olan padişah adaylarındandır. ancak acayip sakin ve sabırlı biri olduğu söylenir. babasının öfkesinden onda zerre yoktur. iyi bir siyaset adamı olduğunu ispatlamış ve tahta oturmuştur. ancak 43 veya 47 yaşında erkenden göçtüğü rivayet edilir.
- ikinci murat - fatih'in babası- ayrıntılı bir vasiyet yazmıştır. defnedileceği yeri, üstüne yapılacak türbenin ne biçimde olacağını ve adına kurulacak vakfın çalışma şartlarını da bildirmiştir. yanına kimsenin gömülmesini özellikle istememiştir. o da 47 yaşında göçmüştür bu fani alemden.müziğe ve şiire tutkundur .
- gelelim 2. mehmet, yani fatih'e. ondan önceki sultanların çoğu vezirlerle yemek yer, aynı ortamda sohbet eder, büyük aşiret ve ailelerle kısmen de olsa siyasal erkini paylaşırdı. fatih, bizans'ı yıktıktan sonra, bu ailelelerden çandarlı'nın kellesini alır. bundan kelli ben yalnız yemek yiyeceğim der. aslında sembolik bir anlamı vardır bunun. minik bir beylik, aşiret ya da devletçik değiliz, bir imperyumuz diyerek vizyonunu özetler. iktidar paylaşımı söz konusu değildir. aristokratik yapıya izin vermeyeceği, sultanın otoritesini kimseyle paylaşmayacağı anlaşılır. ben yalnız yiycemin türkçe meali budur. 4-5 yabancı dil bildiği malumdur. avni mahlasıyla şiirler yazmıştır. bir ara hurufiliğe meylettiği söylenmiştir, ancak edirne'deki meşhur yakma olayı ile hazin bir son yaşanmıştır.
- ikinci bayezid. ilk gençlik günlerinin alemcisi sonradan sofu olmuştur. ikindi namazının sünnetini bile hiç bırakmadığı söylenir. ikindi namazının sünneti dindarlar tarafından en fazla ihmal edilen namazdır
- birinci selim. yavuz. onunla ilgili tartışma kıyamete dek sürecek. hakkında 'yeni ve ilginç' bir şey yazamıyorum. sizi şöylee alayım: (bkz:
yavuz sultan selim)
-
kanuni sultan süleyman suskunluğun ve sessizliğin bir sultana ait vakarı artırdığı inancıyla saraya iki dilsiz getirtti.
topkapı sarayında işe başlayan bu iki kardeş saray hizmetkarlarına işaret dilini öğretti. daha sonrasında süleyman'ın deli torunlarından biri olan 1. mustafa işaret dili kullanmayı reddetti. süleyman zigetvar'da vefat edince, çelebi mehmet zamanında uygulanan kukla tekniği, yeniçeriyi oyalamak ve şevkini kırmamak için hayata bir kez daha geçirildi. efendim, rivayet ederler kim sultan tahtırevanda dik oturtulup eli ayağı bir manivela ile oynatılmıştır. asker de, ha velinimetimiz yaşıyor çok şükür deyivermiştir. bir diğer anlatıya göre de süleyman'a benzeyen silahtar cafer ağa adlı bir asker onun dublörü olmuştur. kanuni avrupa da en çok tanınan osmanlı'dır. muhteşem sıfatını frenkler koymuştur. oğlu mustafa'yı katlettirmiştir. kafesin ardından mustafa'nın dilsiz, iri yarı bostancılarla mücadelesini izlerken ne düşündü acaba. bir diğer oğlu cihangir, abisinin ölümüne dayanamaz ve bir buçuk yıl sonra o da göçer. meydan hürrem'in mahdumuna kalacaktır.
-
sarı selim. tam bir fiyasko. armut bu kadar mı uzağa düşer. rivayete göre hamamda ayağı kayıp düşmüş ve sekiz senelik sultanlığı hitama ermiştir. onun için ordunun başında ilk sefere çıkmayan padişah derler.elli iki yaşındaydı daha. sarı selim istanbul'da doğup büyüyen ve orada ölen ilk padişahtır. ünlü şeyhülislam
ebu suud efendi oğlıuna yanmadığı kadar selim'in ölümüne üzülmüştür.
- üçüncü murat ilk işi 5 erkek kardeşini boğdurttu. siz olsaydınız ne yapacaktınız sanki. bu ölümler istanbul halkını acayip üzmüştür. cesetlerin olduğu arabalar sokaktan geçerken gözyaşları sel olmuş diye anlatılır. bu arada murat'ın sultan olmasında sokollu'nun payı tartışılmaz. onu ilk gördüğü an elini öpmek için sarıldığında sokollu'nun erken davranıp onun eteğini öptüğü biliniyor. bu durum üçüncü murad'ın obsesyonu olmuştur. sokollu canını kurtardıysa bunu dönemim harem politikalarına borçludur. murat, safiye adlı venedikli karısına acayip tutkundur. annesi ise her kaynana gibi uyuz olmakta, murad'ın koynuna taze ve ateşli dilberler sokmaktadır. 20 sene padişahlık yapmıştır ve pek suya sabuna dokunduğu söylenemz. karı kıza düşkündür ve zamanını alem yaparak geçirmiştir. bir gece müthiş bir mide ağrısı yaşamış ertesi gün de vefat etmiştir. 130 tane çocuğu olduğu rivayet edilir ama gerçek sayıyı muhtemelen kimse bilmiyor.
- 3. mehmet 1595'te tahta çıktığında, meşhur yasaya uyarak 17 şehzadeyi katlettirdi. çocuklar ve gençler tek tek önüne geldiler. en büyüklerinden biri ondan merhamet diledi. efendimsiniz, ağabeyimsiniz , şimdi de babamsınız, beni bu genç yaşımda affetseniz, dedi ancak mehmet kederli bir ifadeyle sakalını sıvazlarken tek kelime bile cevap vermedi. 17 tabut istanbul sokaklarında geçerken halk bu çocuklara gözyaşı döktü. mehmet kız kardeşlerini de nolur nolmaz diyerek öldürttü. ancak söylenilenlere göre halkımız o zaman da kızlar için fazla üzülmedi. babası murat'ın gebe olan yedi cariyesi de çuvala tıkılıp saraburnu'ndan atılmıştır. bunların yanında üçünü mehmet i evlat katili olmaktan da kendisini kurtaramaz. bir mektup yüzünden oğlu şehzade mahmut da cellatın ipiyle can verir. 7 haziran 1603. üçüncü mehmet için tarihçiler, safdil ve kolay etkide kalan biri olduğunu yazar.öldüğünde 38 yaşındaydı. onun devri aslında anası safiye'nin devri olmuştur. 'cellatlar bostancıbaşı denen saray muhafızına bağlı sağır ve dilsizlerden oluşurdu. hırvat ve çingene kökenliler bu iş için özel seçilirdi. osmanlı tarihçileri, kanlı sahneleri uzatmadan geçiştirir ve cellat kelimesini de kullanmadan, 'bostancılar kement atıp işlerini tamama erdirdi' diye yazmışlardır.)
-
birinci ahmet 14 yaşında padişah oldu. 14 yıl hüküm sürdü.kardeşi üşütük mustafa'yı katlettirmedi. ve kafes devri başladı. bununla ilgili tartışma vardır. ahmet niye böyle bir karar aldı? açık değil.
ekber ve erşed gelenek olduğu üzre eyüp'te kılıç kuşandı. bu arada birinci ahmet topkapı sarayında sünnet edildi. akabinde çiçek oldu ve öleceğinden korkuldu. 28 yaşında öldü. ünlü hatunu
kösem mahpeyker sultan 'dır . - ekber erşed gereği birinci mustafa postu kurtarmıştır. çelimsiz bir adamdır ve üşütüktür. balıklara altın atar, türbeleri gezer ve orada saatlerce kalırdı. ( ulan sanki oradaydım ha ) mustafa kafayı iyice kırdığı için kafese kapatılır ve
sıra trajik
genç osman a gelir. - babası gibi tam da 14 yaşında tahta çıktı ikinci osman. anası rum'dur. yunancayı ondan öğrendiği tahmin ediliyor. ordunun başında sefere gider ama gözü arkada kalmasın diye kardeşi mehmet'i boğdurur. mehmet'in ,cellatları görünce ağabeyine beddua ettiği ettiği söylenir. ok atmaya bayılırdı ve lehistan seferinde esirleri canlı hedef olarak kullandığı rivayet edilir. türk kızlarıyla evlenmiştir. yeni ve milli bir ordu kurmak istediği rivayeti malumdur. payitahtı anadolu'ya taşıma fikrine kapıldığı, ilmiye sınıfının gücünü kırmak için bazı girişimlerde bulunduğu anlaşılıyor. ancak osman bir rüya görür. rüyada kur'an okumaktadır. birden hz peygamber karşısına dikilir ve elinden kur'an'ı ve sırtından cüppesini alır. ona okkalı bir tokat atar. osman eğilip ayaklarını öpmek isterken uyanır. bunu hacca gitmek için bir uyarı olarak kabul eder. bu rüyayı
aziz mahmut hüdayi yorumlamıştır. bir sürü hadiseden sonra genç osman bir isyanın kurbanı olur. hayaları sıkılarak - tecavüze uğradığı da söylenir -katledilir. deli mustafa yeniden tahta oturtulur
- 4. murat. işte size müthiş bir ruh daha. hayatından ne dizi çıkar bunun. kan, fitne, aşk, kumpas, entrika... genç osman katledilip mustafa ikinci defa tahta oturtulur ama deliliği iyice ilerlemiştir. tekrar kapatılıp 12 yaşındaki murat tahta çıkar. eyüp'te kılıç kuşanır. ünlü sufi
aziz mahmut hüdai orada hazır bulundu. anası mahpeyker kösem sultan vesayetinde 20 yaşına dek ne acılar yaşadı akıl alır değil. cülusunun (bkz:
cülus) beşinci gününde sünnet edildi. o günlerin istanbul'u bir tımarhane gibiydi.
naima yeniçeri rezilliğini yazmaya utanır: '... aşikare meclis kurup raks ederler, sokaklarda şarap içip avret ve oğlana taarruz etmek misüllü nice kötü halleri oldu ki zikri müstehcendir...' murat gerçek bir terör estirir. nihayet eni konu bir sükun devri yaşanır. epey kan döker. bağdat'ı geri alır. pek bilinmeyen bir rivayete göre, bağdat kuşatılınca iran şahı, murat'a gel der, seninle bizim bir pehlivanımız mücadele etsin. kim kazanırsa o da kaleyi alsın der. iri yarı bir iranlı murat'ın karşısına çıkar. daha ilk darbede murat hasmının kafasını karpuz gibi ezer. cidden güçlü bir adamdır 4. murat. içkiye müptela olur. bir ara hastalanıp tövbe der lakin sonra yine döner. böyle bir hayatınız varsa başka ne bok yersiniz ki... üç kardeşini öldürtür. gut hastasıdır o da. genetik olarak bütün osmanlının baş belası bir illet onu da nihayet bu alemden alır. 8 şubat 1640'ta huzura erer. 28 yaşındadır daha. sirozdan öldüğü de söylenir.
- deli ibrahim'e geldik. osmanlı'da başka ibrahim yok. ilginç değil mi. bir daha kimseye bu ad verilmemiş. padişah olduğuna bir türlü inanmamış. ta ki murat'ın yüzü açılıp gösterilinceye kadar. bu arada murat'ın oğlulları yaşamamıştır, ibrahim tek varistir yani. saplantılı bir biçimde samur hastasıdır .onun devrine samur devri de denmiştir. karıya kıza düşkün olup cinsel gücü artsın diye bol bol amber yedirilmiş.
cinci hoca diye ünlenen safranbolulu hüseyin efendi yi anadolu kazaskeri atamıştır. bir oğluna kızıp çocuğu havuza atmışlığı vardır. haremdeki kadınların bir çuvala konarak atılmasını emretti. kadınların sırtına binip atçılık oynadı. vs vs. tahttan indirildikten sonra bir odaya kapatılır. ancak çığlık atıp durur, bütün sarayı inletir. yeniden tahta çıkarılması söz konusu edilmeye başlayınca işi bitirilir. ancak kimse bu işi üstlenmek istemez. bir cellat yamağının kemendi atıp ve işi bitirdiği yazılır.
- 4. mehmet. avcı mehmet. çocuk padişah. saplantılı bir biçimde av merakı vardır. 39 yıl hüküm sürer. beş vakit namazını kıldığı söylenir.
kadızadeliler den
vani mehmet efendi bunun akıl hocası olmuştur. bir ulema darbesiyle tahttan indirildi. 45 yaşındaydı. kendisine gelen görevliye, ' bize katl var mı' diye sormuştur. haps emir olundu cevabını almış, 1693' te edirne'de ölmüştür.
- ikinci süleyman da sıra. o da yemin billah ile tahta oturtuldu. kolay mı her an katledileceğim korkusu ile yaşamak. padiha oldunuz sultanım diyenlere inanmaz. ben iki rekat namaz kılayım da öyle alın beni, der. 45 yaşındadır ve gözyaşlarına boğulur. üst baş perişan. 40 yıl celladı beklemişsin. padişahlığı da parlak olmadı zaten
- ikinci ahmet. süleyman'ın kardeşi. o da kafeste yıllar geçirdi. vücudu sık sık su toplardı.
istiska hastalığı üç buçuk yıl tahtta kaldı. 52 veya 54 yaşında göçtü.
- ikinci mustafa. 31 yaşında tahta çıkar ve üç gün sonra bir hattı humayun yayınlayıp kendisine zevk, safa ve rahatı haram eylediğini bildirir. dedeleri gibi bir kahraman olmak ister. sefere çıkacağım diye tutturur. çıkar da hatta başarılar elde eder. ancak üçüncü seferi
zenta faciası ile sonuçlanır. 20 bin kişi muharabede, 10 bin kişi de suda boğulur. avusturyalılardan iyi bir tokat yenmiş olur. işte o lanet karlofça antlaşması gelir. 1699. bu tarihi hemen herkes bilir. ama sorun bakalım hangi padişah devrinde diye? bilen çıkmaz. işte bu fakiyr size bu hizmeti bedava sunuyor ey ehli ekşi taifesi. mustafa edirne'ye gider. burada '...ulema ve kul taifesinin fesadından uzak..' durmuş olur. ancak kendi ordusu yine darbe yapacaktır. bir iç savaş hazırlığı başlar. kul taifesi onun yerine kardeşi ahmet'i istemektedir. mustafa kardeşini katlettirmemiştir. ilk kez bir padişah kendi elleriyle kardeşini kafesten alıp, onu kucaklamış ve tebrik etmiştir. 40 yaşında işi devretti. bir sene sonra da öldü. zehirlendiğine dair söylentiler çıkmıştır. ikbali mahlası ile şiirler yazmıştır. ordunun başında sefere çıkan son padişahtır.
- üçüncü ahmet. ( ipin ucu yavaştan kaçıyor. ahmetler mehmetler mustafalar....) otuz yaşında tahta çıktı. 57 yaşında indirildi. lale manyaklığı ile bilinir.
lale devri padişahıdır. hattattır. 63 yaşında göçmüştür.
- birinci mahmut. 35 yaşında oturmuş tahtta. amcası üçüncü ahmet'in uzun uzun tavsiyelerde bulunduğu söylenir. 59 yaşında cuma namazı dönüşünde yolda vefat etmiştir. bir söylentiye göre iç kanama sonucu bir komaya girmiş ve öldü sanılıp gömülmüştür. kur'an okuyan hafız mezardan boğuk sesler geldiğini söylemiştir... 24 yıl saltanat sürmüştür. kısa boyluymuş mahmut. beste yaptığı biliniyor. satrancı da severmiş. yüzmeyi ve ciriti de. hayırseverliği dillere destanmış.
- üçüncü osman. 56 yaşında padişah olmuş. tahtta çıktığı gün yangın başlamış, istanbul ahalisi bunu uğursuzluk saymıştır . o kış da çok sert geçmiştir. sultanın kimseye güvenmediği söylenir. acayip kuşkucuymuş ve çabuk sinirlenirmiş. üç seneye yakın sürmüş padişahlığı. 60 ında da ölmüş. kadınlardan nefret ederdi. müzikten de. sarayda cariyeler onu duyduğunda kaçsınlar diye pabuçlarının altına gümüş çiviler çaktırdığı rivayeti meşhurdur. çok çirkin bir adam olduğu, hantal ve şişko olduğu yazılır. istanbul un çoğu mahallesi onun devrinde yanıp kül olmuştur. veba salgını hortlamıştır. hiç çocuğu yoktur. üçüncü ahmet'in oğlu büyük şehzade mehmet i boğdurttuğu söylenir.
- üçüncü mustafa. ( ipin ucu mu. çoktan gitti ) üsküdar'da güzel bir cami var ya. 28 uzun yıl kafeste kaldı. 41 yaşında padişah oldu. kafeste boş durmamış ama. astronomi ile ilgilenmiş. ve panzehir geliştirmeyi. uzun rus savaşlarıyla geçmiş saltanatı. bir ara felç geçirmiştir. 57 yaşında ölmüştür.1774 biraz cimri olduğu, kafayı astroloji ile bozduğu söylenir. prusya kralından iyi bir müneccim istediği herkes tarafından bilinen ilginçliklerdendir
-
birinci abdülhamid. tam 43 yıl sarayda tutsak kaldıktan sonra padişah oldu. küçük kaynarca denilen rezillik -1774- onun saltanatına denk geldi. özi kalesi kaybedilince çok üzüldüğü, ve ah özi diye diye sağ yanına felç inmişliği vardır. 15 yıl saltanat sürdü ve 64 yaşında çekip gitti.içine kapanık ve acayip duygusal bir adamdı. yeğeni ve sonraki padişah selim'e çok hassas davrandı, onu fazla sıkmadan nispeten rahat yetiştirdi.
-
üçüncü selim. amcasının gevşek göz hapsindeyken iyi bir eğitim almış özellikle musikiye düşkün biriydi. klasik makamları yenilemiştir. besteleri vardır. klasik türk müziğinin en büyük bestekarlarından sayılır. üçüncü selim ekolü vardır. 14 yeni makam terkip etmiştir. süzi dilara, şevkefza, acem buselik, evcara...bunlardandır. mevlevi bir padişahtır.
en yakın dostlarından biri
şeyh galip tir. ilhami mahlası ile şiirler söylemiştir. 28 yaşında 28. padişah olarak tahtta geçmiştir. bir darbe sonucu hall edilmiş, akabinde halefi dördüncü mustafa nın emriyle katledilmiştir. elindeki ney ile zorbalara direndiği söylenir. bir kılıç darbesiyle yüzünün yarısı kopmuştur. 18 yıllık saltanatı trajik biçimde sona ermiştir
-
dördüncü mustafa. osmanlı padişahlarının en sevilmeyenlerinden biridir, bencil. cahil ve aptal olduğu söylenir. bunun dışında bir ilginçliğini bilmiyorum. şeyhülislam fetvasıyla 15 kasım 1808'de boğduruldu.
-
ikinci mahmut. çocukken celladın elinden zor kurtuldu. üçüncü selim'in katledildiği gün o da öldürülecekti. arkasında fırlatılan bir bıçak omzunu yaraladı. yeniçeri denilen 'baş belasını' ortadan kaldırdı ama bir yerde ordunun 'bel kemiği de kırılmış' oldu. yaptığı yenilikler için yüzeysel denilse de bu gün alt- üst soy bilgisini arıyorsak onun sayesindedir. 54 yaşında veremden öldü.
gavur padişah denilmiştir kendisine.
-
sultan abdülmecit. 16 yaşında padişah oldu. meşhur
tanzimat fermanı onun zamanında ilan edildi.içki ve kadın müptelasıydı ve o da babası gibi vereme yakalandı. acayip müsrif biriydi. rüşveti de severmiş. anadolu'da halk kıtlıktan kırılırken o denizi doldurup saray yaptırmıştır. beni karılarımla kızlarım bitirdi, son cümlesi olmuştur. 39 yaşında veremden gitmiştir
-
sultan abdülaziz ikinci mahmut'un ve
pertevniyal sultan ın oğludur. 30 yaşında padişah oldu. zarif ve narin abdülmecit'ten pehlivan, kaba saba ve iri kıyım başka bir padişaha geçiyoruz. ağabeyine karşı biraz dikbaşlı olan abdülaziz az kalsın postu deldiriyordu. ancak abdülmecit ölüm döşeğinde onunla konuşup helalleşti. abdülaziz in ağladığı söylenir. adam hem bestekar, hem pehlivandır. iştahına da hayli düşkündür. koç ve horoz dövüşünü severdi. avrupa ve mısır'a yolculuklar yaptı. malumdur ki bu hanedan tarihinde ilktir. sonunda bir tür paşalar darbesi ile devrildi. topkapı sarayı'na nakledildi ve burada tuhaf biçimde üçüncü selim'in katledildiği daireye konuldu. bu onu çok üzmüştür. devrik bir padişahın haleti ruhiyesini düşünün.sonra bir mektup yazarak oradan naklini istedi ve feriye sarayına götürüldü. ( bugünkü ortaköy - beşiktaş arasındaki esk saraylar ) orada da öldü. gelelim asıl mevzuya intihar mı etti yoksa öldürüldü mü? abdülaziz, topkapı sarayında sık sık intihardan bahsedermiş. bir keresinde de zehir istemiştir. devrik bir sultansanız, her an katledilme korkusu yaşayabilirsiniz. 15 yıl hükümdarlıktan sonra kapatılmak, gözden düşmek ciddi ruhsal sıkıntılara yol açabilir... gözetim altındayken de muhafızların lakayt ve saygısız tutumları olmuştur. intihar etti diyenlerin gerekçeleri bunlar ancak katledildiği yolundaki gerekçeler de güçlü görünüyor. iki bileğinin de kesilmesi bunun en güçlü açıklaması. ibnülemin mahmut kemal, her iki durumun da ihtimal dahilinde olduğunu, her iki durumda da suçlunun
hüseyin avni paşa olduğunu yazar. 4 haziran 1876 günü annesinden sakallarını düzeltmek için makas istediği anlatılır. sonrasındaki olaylar tam bir kaos. annesinin kollarında vefat eder. -
beşinci murat batı kültürü ile yetişmiş bir prense benziyordu. piyano çalar, akıcı bir biçimde fransızca konuşurdu. abdülaziz ile avrupa seyahatinde salonların yıldızı olmuştur. londra'da ingiliz veliahtı ile dost olmuş masonluğa geçmiştir. o da içki müptelasıdır, ünlü vatan şairi
namık kemal ile sabahlara kadar demlendikleri rivayet edilir. dillere destan bir müsriftir. 28 yıl
çırağan sarayı nda gözetim altında yaşadı. tahta çıkışından sonra abdülaziz'in trajik ölümü onu çok sarsmıştır delilik belirtileri fark edildi. ata ters binmeye başlamıştır. elibiseleri ile havuza atlamaya kalkıştı. sonrasında hal edilip çırağan sarayına yollandı, ben bir yere gitmem dediği anlatılır. arabaya zorla bindirilmiştir. ve orada 1904 te şekerden ölümüne dek sakin bir hayat sürdü.
-
ikinci abdülhamid 34 yaşında padişah oldu. ağabeyi murat'ın aksine hayli tutumlu bir adamdır. ustalık seviyesinde marangozdur. kadiri tarikatına mensuptur. halifelik onun zamanında siyasi bir kavrama dönüşmüştür.vesveseli kişiliği ona devasa bir muhbir teşkilatı kurdurmuştur. en çok tartışılan padişahlardandır. tartışma güncelliğini koruyor. şu an trt dizisinde anlatılıyor, izlemedim ama abartılı ve gerçeklikten uzak bir şekilde dramatize edildiğine eminim. birkaç sahneyi gördüm. ittihatçıların darbesiyle tahttan indirilmiştir ve öldüğünde bütün istanbul ağlamıştır. popüler tarihin önemli bir figürü olmaya devam ediyor.
yıldız sarayı onunla özdeşleşen bir isim. bir diğeri ve sadece ikinci abdülhamid ile anılan sözcük de
istibdat tır. sağcıların ve muhafazakarların ulu hakanı solcuların kızıl sultanı
31 mart vakası akabinde selanik'e sürgüne gönderildi esmer ve ortadan biraz daha uzun biriydi. bir gördüğünü bir daha unutmazmış. içki içmezdi ve dindardı. ancak bazı kaynaklarda da konyak sevdiği söylenir.
sherlock holmese bayılırdı. çok çalışkan ve tutumluydu. 10 şubat 1918 de beylerbeyi sarayı' nda vefat etti.
-
mehmet reşat 65 yaşında padişah oldu. talihe bak! 9 sene tahtta kaldı ve belki de osmanlı tarihindeki en sessiz ve en ünsüz padişahtır o. ittihatçılar 'bunak' derdi reşat'a. ölümünden yedi senen önce hazineye kefen parasını vermiş, son demlerinde de kimseyle görüşmek istememiştir. artık beni bıraksalar da onurumla ölsem, diyen, devleti gibi yaşlı bir sultandı mehmet reşat. gençlğinde sarışın ve yakışıklıymış ama yemeye içmeye vermiş kendini... 3 temmuz 1918 de vefat etti.
-
sultan vahidettin. 6. mehmet. 1 kasım 1922 ye kadar resmi padişahtır. 57 yaşında romatizmalı bir adam olarak tahtta oturdu ve 4 yıl kaldı orada. 16 kasım 1922 de ingilizlerin malaya zırhlısı ile malta adasına doğru hareket etti. san- remo'da 1926 yılında öldü. çok sessiz ve ağzı sıkı bir adammış.
mustafa kemal paşa almanya yolculuğunda ona yaveri olarak eşlik eder. vahdettin'in önceleri çok sessiz sonra yurt topraklarını çıkınca açıldığını anlatır. ona planlarından bahsetmiştir. son padişah günlük tutan tek sultandır.