yavuz sultan selim'in karısı, kanunî'nin annesi hafsa sultan, "sultan" ünvanıyla anılan ilk kadındır. daha öncekilere "hâtun" deniyordu.
oğlu padişah olamayanlara ise "kadın efendi" denmiştir.
osmanlı sarayında bir kadının ulaşabileceği en yüksek makam valide sultanlıktır. yani padişah anneliği.
padişahların erkek çocuklarında sultan ünvanı isimden önce, kız çocuklarında ise isimden sonra gelirdi.
ancak cem sultan muhtemelen alay ifadesi olsun diyerek bu şekilde anılmış ve öyle kalmıştır.
son halife abdülmecid de dahil olmak üzere osmanlı padişahlarının 265'i erkek, 245'i kız olmak üzere toplam 510 çocukları olmuştur.
1. mustafa'ya dek babadan oğula olan saltanat sistemi, bu padişahın vefat eden abisi sultan ahmet'ten sonra tahta çıkması ile ilk kez bozulmuştur.
12 padişah tahttan indirilmiştir ki bu toplam padişahların üçte biri yapar.
28 padişahın vefat ettiği gün ile padişahlığının bittiği gün aynıdır. kalan 8 tanesi tahttan inseler de bir süre daha yaşamışlardır.
hanedanın tek ressam üyesi son halife abdülmecid efendi'dir.
ilk padişah osman gazi ile son padişah vahdettin'in ölüm nedenleri aynıdır: kalp yetmezliği.
osmanlı hazinesini ilk kez tıka basa dolduran padişah yavuz sultan selim olmuştur. kendisinden sonra hazineyi o denli doldurabilen tek padişah dördüncü murat'tır.
hiç evlilik yapmayan daha doğrusu hiçbir cariyesi bulunmayan tek padişah birinci mustafa'dır. mâlum, kendisinin aklî dengesi yerinde değildir.
birinci mustafa, ikinci süleyman, birinci mahmud, üçüncü osman ve üçüncü selim'in hiç çocukları olmamıştır.
en çok eşi (cariye) bulunan padişah 22 eş ile sultan abdülmecid'dir.