su olupta hayat olmayan illerimizden bir kaçı.

yozgat, çorum, bilecik, bayburt

4 adet şehir karşılaştırması içeren başlık. bilecik 77.000 merkez olmak üzere toplamda 220.000 civarı nüfusa sahip marmara bölgemizde, önemli geçiş noktalarında olan bir ilimiz. insanlarının rahat ve sosyal demokrat taraflarıyla ağır bastığı bahse konu olmaktadır. bayburtda 77.000 civarı merkez olmak üzere 90.000 nüfusa sahip unutulmuş, sakin bir karadeniz şehrimizdir. kendisi ile ilgi çok bilgim olmasa da doğunun sertliği ve karadenizin inatçılığının tam kesişim noktasındadır. yozgat 100.000 civarı merkez olmak üzere toplamda 421.000 nüfusa sahip (yani görece ilçeleri kalabalık) bir iç anadolu şehrimizdir. hakkında çok şey söylenir, dalga geçilir, espri yapılır ve maalesef adı çıkmış bir şehirdir (bkz: yozgat denince akla gelenler).
insanların yaşayış tarzı ve hayata bakışları iç anadolunun kültürel yapısıyla oldukça uyumludur. hep işlerine geldiği gibi hareket ederler, çok samimi davranır ama arkandan atar tutarlar ve dedikoducudurlar. yozgata bok atmamdan anlaşılacağı üzere memleket çorum adamın amına korum diyerek çoruma geçiyorum (gerçi yozgata herkes bok atıyor). çorum 280.000 kadarı merkezde olmak üzere 530.000 civarı nüfusa sahiptir. son yıllarda özellikle merkeze ilçelerden göç aldığından şehir merkezi oldukça gelişme kaydetmiş, ilçeler ise hayaletleşmeye başlamıştır. diğer şehirlerle kıyaslanmayacak derecede sanayisi ve ticareti gelişmiştir. yozgat için bahsettiğim samimi davranıp arkadan atıp tutma (bkz: ikiyüzlülük) ve dedikoduculuk oldukça yaygındır. diğer şehirlerle ve memleketimle ilgili ortalama yorum yaptım. bayburt hariç hepsinde bulunmuşluğum, kalmışlığım ve oralar hakkında doğruya yakın genel fikirlerim var. çorumu biraz daha farklı kılan ticari anlamdaki müteşebbis ruh iken, sosyal anlamda da alevi nüfusundaki fazlalıktır (bkz: alevilik). alevi nüfus bu şehrin panzehiridir. sosyal demokrasi ve özgürlükler bu kesim sayesinde hala yaşanır haldedir. onlarda olmasa bizde yozgat gibi olurduk gerçekten:s

medeniyetin beşiği yozgat ile aşkın kenti bayburt'un bir adım öne çıktığı versuslar zinciri.

(bkz: sikerim böyle hayatı deyip yozgat'a yerleşmek)

listeden çorum'u çıkartıp çankırı'yı ekledinmi comologgo yapacak liste. .

çorum'a haksızlık yapılmış gibi geldi zîra..
farklıdır diğerlerine göre.

bilecik gayet medeni bir şehirdir. diğerleriyle kıyaslamak abestir.

doğal güzellikleriyle, büyüksehirlere yakınlıgıyla( istanbul,bursa,eskişehir), hızlı tren hattıyla, denize yakınlığıyla bilecik'in açık ara alacağı karşılaştırma. aynı klasmanda değiller bilecik'e haksızlık yapılmış.

hem bilecik hem de çorum'da yaşamış biri olarak iki çift laf edebilirim sanırım.

bilecik, coğrafi koşullar göz önüne alınırsa, ulaşımı zor, vadi ve dağlarla çevrili tipik bir ortaçağ yerleşimidir. kemal tahir, "devlet ana"da osman bey tarafından nasıl alındığını tatlı tatlı anlatır. sırf bu coğrafi koşullar nedeniyle genişleyememiş ve sanayileşme ve büyüme açısından kendi ilçesi bozüyük'ün bile gerisinde kalmıştır. (bozüyük'lüler kendilerini eskişehir'li sayar zaten.)

halkı içmeyi sever, sağlam alkolikler çıkarır çünkü biraz ağır kaçacak ama içmek dışında yapacak pek de bir şey yoktur. kendi halinde, medeni bir yerdir. neredeyse herkes birbirini tanımasına rağmen kimse kimseye karışmaz-dı...son yıllarda gördüğüm kadarıyla iktidar politikaları nedeniyle köyler boşaltılmış ve şehir merkezine yoğun bir göç başlamış bulunuyor. dağa tepeye inşaat zaten allahın emri. eh, bunun sonucunda da demografi hızla değişmiş ve bir köylüleşme sürecine girilmiş. gene de son referandumda "hayır" demesini bilmiştir. aslan bilecik!

gelgelelim çorum, bulunduğum yıllarda (90'ların başı) bilecik'le kıyaslanamayacak kadar büyük, belli ölçüde sanayileşmiş, çok daha iyi yerlerde olmak için gerekli potansiyele sahip olmasına rağmen, bulunduğu bozkırın havasından mı suyundan mı artık bilemem bir türlü yaratabileceği insan profilini yaratmayı becerememiş, sürekli kavga arayışı içindeki, asabi nüfusuyla aklımda yer etmiştir. elbette hala görüştüğüm, birbirinden pırlanta insanları tenzih ederim.

velhasıl kelam, yıllar sonra "git ikisinden birinde yaşa" deseler, elbette her ikisini de istemem ama başka şansım yoksa eğer, bilecik derim.

çorum'un öne çıktığı grup. çorum ne yazık ki adındaki tını yüzünden kaybetmektedir. çorum leblebinin diyarı, hitit'in güneşidir. çorum, sakin şehir hayatı ve sosyokültürel olanaklarıyla bölgenin öncülerinden olup, bölge halkının kadınlarının cilvesi ve güzelliğiyle bilinir.

(bkz: the four horsemen)