kafamı kurcalayan bir soru, evet kimisi için din kimisi için bir soyun devamı. nasıl ki budizm konusunda da hala din mıdır değil midir tam ortak bir kanaat oluşmamışsa, bu konuda da otoritelerin bilgisini öğrenmek isterim.

israil oğullarından başka museviliği din olarak benimseyen başka milletler olmadığına göre (tarihteki bir iki örnek hariç) doğru bir sorudur. semavi dinler özünde millet dinleridir. o milletin soyları da mezhepleşir, aileler cemaatleşir. musevileri örnek olarak gören araplar, islam dinini de kavimlere bölünmüş arap toplumunu bir araya getirmek için ortaya koymuşlardır. musevilerin bunu başardıktan sonra araplar diğer milletleri (farslar, berberiler, türkler, afrikaanlar) asimile etmemelerin gerekçesi, milliyetçiliğin dinle mayalanması değil, milletin bu dinle varolarak doğması nedeniyledir.

sigmund freud, museviliği kökeninin aton tanrısını benimseyenlerin mısır'dan sürülmesi sonucu ortaya çıktığını savunur. kaldı ki öncesinde de kendini diğer mısırlılardan üstün tutan, mısır içinde bir kavim olması ve firavunu bu yeni dine inanması için ikna ettikleri, firavun akheneton'un ölümüyle de bunu başaramayıp mısır'dan kovuldukları düşünülmektedir. musa'nın da bir aton rahibi olduğu iddia edilmektedir. sürekli işgaller ve sürgünlerle uğraşan, diasporalar şeklinde yaşayan bir toplumun ayakta kalma stratejisi kendinden olmayanlarla karışmamaktır.

hitler’e göre yahudilik bir millet, musevilik ise yahudi milletinin hayatta kalabilmek, asimile olmamak için icat ettiği, ya da kullandığı dindir.