bu karşılaştırma fish'n'chips ile patlıcan musakkayı karşılaştırmak gibidir.

absürd bir kıyaslama olmakla birlikte, aynı zamanda doğu ve batı kültürü kıyaslamasıdır.

egemen olan güce göre, hangisinin daha iyi şair olduğu değişir. an itibariyle batı merkezli edebi anlayış hakim olduğundan shakespeare zirvededir. ilk roman (genjinin destanı) ve şiir örnekleri (çin, iran) doğuda verildiği bilindiği halde, edebiyat tarihi batı kültürü dahilindeki eski yunanla başlatılır. dünya edebiyatının başyapıtlarından dante'nin ilahi komedya'si, don kişot'tan sonraki ilk roman kabule edilen robinson crusoe gibi yapıtlar, arap örneklerinden intihale yakın olduğu ispatlandığı halde değerinden bir şey kaybetmezler.

dolayısıyla shakespeare mi döver, fuzuli mi döver gibi fuzuli tartışmalara girmeye gerek yok. egemen güç kim ise, o haklıdır. tıpkı savaşı kazananın her daim haklı sayıldığı gibi.

ilk zamanlarda shakespeare'in eserlerini doğu edebiyatındaki mesneviler ile kıyaslardım ancak eserlerini biraz okuduktan sonra aslında bu adamın eserlerinin bizim edebiyatımızda bir karşılığı olmadığını anladım. mesnevi dediğimiz tür şiir halinde yazılmış hikayelerdir ve genellikle bu türde verilen yapıtların amacı şiir yazmaktır. yada daha doğrusu bu tür eserlerde önem verilen şey şiir yanının güzel olmasıdır. farklı karakterler ortaya çıkarmak, hikayeyi parlatmak gibi amaçlar yok bizim eserlerimizde.
tiyatro dediğimiz tür mesneviden çok romana daha yakın. o sebeple kıyaslamak mümkün değil.
ancak her iki yazarda da ortak olan şeyin şiir olduğunu söyleyebiliriz ve şiir üzerinden bir kıyaslama yapacaksak eğer bu kıyaslama çok gereksiz olacaktır. değil fuzuli herhangi ortalama bir osmanlı şair shakespeare'den 5 kat daha üstündür.