tedarik zincirindeki işletmelerin yapıları ile ilgilidir.
belirleyici olan ise ham madde ve makinelerin ithal edilmesidir.
ilk cümleye dönersek, yayınevi, matbaa ve dağıtım şirketleriyle kitabevlerinden oluşan zincire bakalım:
bu zincirde maliyet en çok matbaalar ve dağıtım şirketlerinin yapılarından etkilenir.
2005 yılında türkiye'deki 10 bin civarında matbaanın %85'i mikro işletmeydi. yani 10 kişi ve altında çalışanı olan işletme... sonraki yıllarda özellikle kitap basan matbaaların bazıları ekonomik baskı yapabilecekleri son teknoloji, büyük makineler aldılar ve tesislerini büyüttüler ama kâğıt gibi bazı maliyet unsurları seka modernleştirilmek yerine yok edildiğinden ithal girdi olarak dövize bağlı kaldı ve matbaada maliyetin en az %70'ini oluşturmaya devam etti. rekabet durumunda bu oranın çok daha yukarıya gittiği görüldü. zaten birim baskı maliyetini düşürebilen en büyük matbaalar daha çok okul ve sınav kitaplarına yoğunlaştıklarından ve kültür kitaplarında baskı adetleri ekonomik baskıya olanak verecek tirajlara ulaşmadığından bu teknolojik yenilenme kültür kitapları maliyetlerini çok az etkiledi. bu etkiler de yüksek lojistik maliyetleriyle boğuşan dağıtım şirketlerinin artan maliyetleriyle eridi. tabii buradaki açıklamalarım her kitabın yüksek fiyatını mazur göstermez. doğru olan, 50 - 100 bin gibi yüksek tirajlarda basılan kitapların maliyetlerinin 1000 - 2000 basılanlara göre daha makul olmasıdır. ama genelde öyle olmaz.
ben iş bankası kültür yayınlarına bakarım kitap alırken, sert kapak ciltli kitaplarının fiyatlarını makul buluyorum. çünkü burada ekstra cilt maliyeti de var ve cilt sert kapak olunca maliyet ciddi oranda yükselir.