ne zaman izlesem (onyüzbin oldu herhalde) dagobah'ta yoda ile ilk kez karşılaşan luke skywalker'ın, yoda'nın ucunu ısırdığı peksimet / galeta benzeri yiyeceği yoda'nın elinden zorla aldığı ve sonrasında koklayıp attığı sahneye sinir olduğum film. bari geri ver yoda'ya.

niye atıyosun yav?!? nimet len o!..

--- spoiler ---

astroid sahnesinde astroidlerden birisi bildigin ayakkabiymis. soylentiye gore george lucas, sfx'dekilere bir sahnenin tekrar yapilmasini 400 gore soylemis ve calisanlardan birisi ayakkabisini firlatmis, yorungeye oturmus. bir baska astroid ise bildigin patatesmis.

han solo'nun donmus bir sekilde olmasinin bir sebebi de harrison ford'un 3. film icin olup olmayacagi yuzundenmis. ilk star wars filminde carrie fisher ve mark hamill 3 filmmik sozlesme imzalamislar fakat harrison ford imzalamamis. hatta lucas'a "han solo'yu bu filmde oldur" demis fakat lucas kabul etmemis. "diger filmde han solo daha onemli olacak" demis.

irvin kershner yonetmenlik teklifini ilk basta "star wars'un basarisindan sonra boyle bir film yapmak zor olur" diyerek kabul etmemis. tabi ajansi "ulan tarihe gececek film bu firsat kacirilir mi" diyerek ikna edilmis.

lucas ilerde diger haklardan gelebilecek (oyuncak, reklam, dizi vs..) paralari kaptirmamak icin studyodan degil de cogu parayi kendi vermis. star wars'dan gelen paralar ve bankadan borclarda 32 milyon dolar cikarmis. film yayinlandiktan 3 ay kadar sonra tum parasini cikarmis. hatta nasil olmussa yaklasik 5 milyon dolar bonus olarak dagitmis calisanlarina.

bu credits'in sonda akmasi fena belalar acmis. writers guild ve directors guild ilk filmde bunu yapmasini kabul etmis cunku herkes gibi filmin rezalet olacagini dusunuyorlarmis (o zaman herkes gibi). lucas bu filmde gene bunu yapmak isteyince izin vermemisler. empire'i filmden cikarmak icin ugrasmislar ama olmamis. bu sefer lucas'a agir para cezalari vermisler odemis. hatta yonetmen irvin kershner'a ayni sekilde para cezasi vermisler ama lucas 3 cezayida cebinden odemis (250 bin dolar). sonrasinda lucas bu iki yerden ve motion picture association of america uyeliklerinden ayrilmis. daha sonradan oyuncu & yonetmen vs.. secimlerinde etkisi olmus bunun (mesela kankasi spielberg yonetememis).

han solo'nun kafasina dusen alet cantasi sahnesini cekmeden once cekinmisler adama bir sey olur diye. sonradan yonetmen eglenceli olur hadi yapalim! demis cekmisler.

wedge antilles karakteri senaryoda yokmus. ama fanlarin yogun ilgisinden dolayi lucas filme koymus.

carrie fisher, harrison ford'dan yaklasik 30 santim kisaymis. birlikte oldugu sahnelerde goruntuyu esitlemek icin ayaginin altina kutu koyuyorlarmis.

karbon dondurucunun icindeki darth vader vs luke'un lightsaber dovusunde kameranin daha cok luke'u cekmesinin sebebi darth vader'in dublorunun kafaligi takmamasindan dolayiymis. dovus sahnelerinde nefes alamiyormus.

lucas, frank oz'un (yoda) performansindan oyle memnunmus ki en iyi yardimci aktor dalinda oscar adayi olmasi icin binlerce dolarlik reklamlar yapmis. tabi basarili olamamis cunku kukla oynatanlar aktor olarak sayilmiyormus, aday olamazlarmis.

jedi veya sith olmayip eline lightsaber alan tek kisi han solo'ymus.

mark hamill sadece cloud city'de dublor kullanmis. diger hepsini kendi oynamis.

wampa'nin luke'e saldirmasi tamamen mark hamill'in aracla kaza yapmasi ve yuzunun o sekle gelmesine kilif bulmak icin cekilmis.

han solo dondurulmadan once aslinda "just remember that, leia, because i'll be back" demesi gerekiyormus. ama 3. filmde oynayip oynamayacagini daha bilmedigi icin o cumleyi degistirip o efsanevi "i know" lafini etmis.

oyunculardan felan disari bilgi cikmasini duyan lucas baya siki onlemler almis. mesela darth vader luke'e "obi-wan killed your father" demis. daha sonradan dublajla onu "i'm your father" olarak degistirmisler. sadece 6 kisi filmin sonunu biliyormus. bunlar, george lucas, irvin kershner, leigh brackett, lawrence kasdan, mark hamill ve james earl jones imis.

filmin hatta serinin en efsanevi lafi olan "luke, i'm your father" aslinda surekli yanlis soyleniyor. darth vader aslinda filmde "no, i'm your father" diyor. hatta darth vader'i seslendiren james earl jones bile bir belgeselde luke'lu olani soylemis (luke'lu olan daha iyi zaten).

--- spoiler ---

yoda ile obi wan kenobi arasaında geçen konuşmada şöle bi kısım vardır ki izleyicileri meraktan öldürecek kadar dehşetlidir

obi wan-that boy is our last hope.
yoda-no! there is another.

filmi kirkinci kere izlemekte iken, filmin en basinda kendisine saldiran hayvanin kolunu kesip kacmayi basaran ama sogukta titremeye baslayan lukeu gorunce nedense bu izleyisimizde aklimiza gelen "neden hayvani tumden oldurup magarada kalarak soguktan korunmayi dusunmez ki" konusunda konusurken esim "bunun babasi da salakti" deyince elimizdekileri atip yerde debelenmek farz olmustur.

bunun uzerine bir de o sirada obi van'in luke'a gorunup "dagobahya gidip yodayi bul, o seni egitcek, adam olacan" dedigi yer gelince esim luke'un agzindan "ulen ben oluyom, sen ne dion obi van denyosu!" deyince debelenme surecinde uzatmalara gidilmistir.

--- spoiler ---
ne güzeldir ki "i am your father" repligini simdiki gibi spoiler'in alip yürümedigi bir zamanda yerinde izleyip, o sekilde bir "ohaa!!! lan lan lan??!!" gibi nidalarla beni dumur etmis filmdir.. a new hope'u senelerce trt'den dublajla seyrettikten sonra onun yarattigi birikim ve merak sonrasi sinemada special edition'lar gelince ayri bir gazla gidip seyretmis idim... evet, o zamana kadar bilmiyordum ve return of the jedi'i daha önce sinemaya ilk geldiginde seyretmistim (ama tabii detay konuyu anlamam mümkün degildi bir ilkokul çocugu olarak), o açidan sifirdan, daha olgun bir bakisla gidip seyretmistim, ilk kez de special edition seyredince hiç yadirgamadim, gayet güzel oldu; konudaki bosluklari tamamladim kafamda... daha da bir hasta oldum star wars'a...

ki bunlara eklemem lazimdir ki, degobah'da yoda'nin oldugu sahnelerde çalan gudik müzik ve yoda'nin bastaki çocuksu tavrini elestirenleri de anlamiyorum.. bence gayet güzel bir sekilde luke'u kafaya alarak gerçekten ne kadar jedi olmak istedigini anlamaya çalisiyor tam bir egitimci kafasi ile... ciddiyetsiz ve geyik bir yaklasim yapiyor ki, bakalim luke onu ve verecegi egitimi bu sekilde bile ne kadar ciddiye alacak.. hem de yoda sonradan ciddilesip bildigimiz haline dönüyor zaten. her detay nefis bence.

ha bir de yoda'yi ilk seyrettigimde tip ve egitimci tavir hareket olarak karete kid'deki miyagi'ye benzetmistim.. ki ona benzer de bir misyonu var, jedi master olarak zaten filmde de... kasitli degildir muhtemelen ama güzel bir benzerliktir benim kafamda.

ayrica da anakin'in elinin mekanik kalmasi ve luke'un elinin sentetik kaplamali olmasi da luke'un anakin'in oglu olmasi ve o dönemde star wars evreninde teknolojinin ilerlemis olmasi mantigi yatmaktadir.... "ama neden mekanik?" de derseniz, bildigim kadariyla yine aynen bir insan eli yapilabiliyor, ama mekanik iskeletli el hem tedavisi çok daha kisa sürede tamamlandigi için, hem de daha güçlü ve dayanikli oldugu için kavgayla hasir nesir kisiler tarafindan ragbet görmekte.
--- spoiler ---

sonundaki meshur "i am your father" repligi son dakkaya kadar herkesten saklanan film. oyle ki luke skywalker'i oynayan aktor bile^* bu gercegi cekimden birkac dakika once ogrenmistir. script'te bunun yerine "obi wan killed your father" cumlesi gecmektedir, darth vader cekimlerde gercekten de bu cumleyi soylemistir ama luke asil cumleye gore rol yapmistir. asil cumle de sesler eklenirken duzeltilmistir, falandir filandir.

bu filmde silinen bir sahne vardır. ışın kılıçlarıyla yapılan dövüşte darth vader luke skywalker'ı köşeye sıkıştırmıştır. son bir hamleyle luke'ün elini kesip havalandırma boşluğundan aşağı yollar. luke arkasına bakar. etrafı yoklar. aşağı atlamaktan başka çaresi yoktur. vader'la aralarında şöyle bir muhabbet geçer:

darth vader: obi wan never told you what happened to your father.

luke: he told me enough! he told me you killed him!

darth vader: no, luke... i am your father!

luke: no. it can't be. that's not true. that's impossible!

darth vader: search your feelings luke... you know them to be true.

luke: noooooo!

darth vader: yes, it is true... and you know what else? you know that brass droid of yours?

luke: threepio?

darth vader: yes... threepio... i built him... when i was 7 years old.

luke: no! ... wait, huh?

darth vader: seven years old. and what have you done? look at yourself. no hand. no job. and you couldn't even levitate your own ship out of the swamp...

luke: but... i destroyed your precious death star!

darth vader: but that was when you were 20! when i was 10, i single-handedly destroyed an entire trade federation droid control ship!

luke: well, it's not my fault...

darth vader: oh, here we go... "poor me... my father never gave me what i wanted for my birthday... boo hoo, my daddy's the dark lord of the sith... nobody loved me... waahhh wahhh!"

luke: shut up!

darth vader: you're a slacker! by the time i was your age, i had already exterminated the jedi knights!

luke: i used to race my t-16 through beggar's canyon.

darth vader: oh, for the love of the emperor... 10 years old, winner of the boonta eve open... the only human to ever fly a pod racer... right here baby!

luke looks down the shaft. takes a step towards it.

darth vader: i was wrong... you're not my kid... i don't know whose you are, but you sure ain't mine.

luke takes a step off the platform, hesitates, then plunges down the shaft.

darth vader looks down after him.

darth vader: and get a haircut!

prequel seride^* jedi konseyinde saygın bir üye olarak gördüğümüz yodanın r2d2 ile çocuk gibi oyunlar oynadığı, izleyenlere "ne biçim jedi master la bu?!" dedirttiği star wars filmi...

yazıların aktığı ünlü açılış sahnesi ( gavurlar opening crawl diyo) aha böyle çekiliyomuş, daha evvel hiç görmemiştim.

http://s3-ak.buzzfed.com/…zz-9936-1307466100-11.jpg

han solo'nun orman yangınını işeyerek söndürmeye çalışan 6 yaşında bir çocuk edasıyla darth vader'a ateş ettiği sahneyle gönlümde taht kurmuş, serinin en iyi filmi.