yer yer "?" anlamında kullanılan sözcük
*
ismini bilmediğiniz birine -garsonlara örneğin- seslenirken kullandığınız kulağa hoş gelen, kibarlık göstergesi bi kelime.
hiç bir şey hissedilmeden kullanılan tek nezâket hitabı bu herhalde. "teşekkür ederim"de bir memnuniyet vardır mesela, saygı vardır, görgü vardır; "özür dilerim" desen pişmanlık vardır, utangaçlık vardır, vesairedir, "afedersiniz" çıtkırıldımdır, düşünülmüş bir nezâket içerir. oysa pardon kütük gibidir:
- pardon müsaade eder misiniz?
- pardon birader görmedim...
- pardon, neyse yahu, önemli değil.
- tamam, ben pardon.
pardon'ları kaldır, nezâket ölçüsü değişmez diyaloğun. gıcık şey.
pratik oluşundan dolayı edebiyat öğretmenimizin "
kullandığım tek yabancı kelime" dediği ifade.
özür dilerim diyene kadar mağdur kişi geçip gidebileceğinden, hızlı telaffuzuyla tercih edilebilecek
meram
fransızcadan dilimize yerleşmiş bir sözcüktür.kullanım yeri
özür dilemek,
af dilemek maksaydıyla olsa da yer yer amacından sapmalar gözlenebilir. gerçek anlamı ise sanılanın aksine çok farklıdır. "par" fransızcada -ile, yardımıyla- demektir, "don" ise -yetenek, beceri-dir yani pardon dediğimiz zaman "bilerek, isteyerek, bilinçli olarak yaptım ama af diliyorum" demiş olmamız gerekir fakat bunu günümüzde o kadar değişik anlamlarda kullanıyorlar ki çoğu
frankofon artık bu anlamının bilincinde değil.
ayı, öküz vb. hayvanların çogalmasına sebep olduğu öne sürülen kelime. keşfedildikten sonra adı geçen hayvanlarda ne gibi bir üreme isteyi yaratmıştır bilinmez.
önünde kıçını yaya yaya yürüyen insanımsıya söylediğinde bi siktir kenara da geçeyim pezevenk manasına da gelir.