türkiye yahudilerinin cumhuriyet dönemindeki dördüncü hahambaşısı olan rav isak haleva 1940 yılında istanbul’da doğdu. beyoğlu musevi lisesi’nden sonra kudüs’te porat yosef ilahiyat akademisi’nden "rav-haham" derecesiyle mezun oldu. manisa ve kayseri’de askerlik görevini yaptıktan sonra cemaatine muhtelif makamlarda hizmet etti. ibranca, aramca gibi iyi bir yahudi dinbilgininin bilmesi gereken diller yanında; ingilizce, fransızca ve ispanyolca da biliyor. türkiye yahudilerinin ananevi dili olan judeo espanyolu mükemmel bilen az sayıdaki okumuşlardandır. musevi okullarında din dersi yanında; marmara üniversitesi ve sakarya üniversitesi’nde yüksek lisans sınıflarına ibranca ve yahudi din kültürü dersleri verdi.

turk yahudileri'nin bas hahami. gecen yil hakkin rahmetine kavusan david aseo'nun yerine 7 yilligina secildi.

türkiye yahudileri hahambaşılığının önderi

"çok uzun süredir görevde olan hahambaşı"nın yerine seçilen haham. güçlü bir din bilgisine sahip rab. ancak hitabet ve karizma konusunda aynı şeyi söylemek güç.
(bkz: yeuda adoni)

not: ayrıca bu üç kelime, birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. mr. haleva'dan bahsederken mutlaka kalıp halinde kullanılır.

hatay 1’inci medeniyetler buluşması’ndaki paneldeki konuşmasında ‘medeniyetler askeri harcamalar için her saat başı 100 milyon doları tanka, mermiye harcıyor. eğer medeniyet dedikleri buysa ben medeni olmaktan çoktan vazgeçtim’ diyen hahambaşı.

yahudi ağzından yahudiler hakkında görüşleri şu linkte ihtiva edilen kişi.http://arsiv.sabah.com.tr/2006/04/03/gnd104.html özellikle sosyetik yahudiler hakkında söylediği "bunların paralarını alsan ahıra bağlayamazsın eşeğe hakaret olur" gibi sözler çok çarpıcı.

nisim behar'ın öğrencilerindendir.

1.roş aşana ile ilgili olarak mesaj yayınlamıştır ;

değerli dindaşlarım,

yeni bir yılın eşiğinde olduğumuz şu sıralarda, bizleri bugünlere eriştiren yüce tanrı’ya şükranlarımızı sunuyoruz.
hepimizin de çok iyi bildiği gibi biz musevi inançlıları için “roş aşana” sıradan bir takvim yılı başlangıcı olmanın çok ötesinde; yaşantımızın gözden geçirilmesi ve geleceğe yönelik olarak tanrı buyrukları doğrultusunda yaşam sürme azim ve iradesinin ifade edilmesi bakımından en uygun ortamdır.
bir başka anlatımla “roş aşana” yararlanılması gereken bir “teşuva” fırsatıdır.
“roş aşana” ile başlayıp “yom kipur”la nihayet bulan “aseret yeme teşuva” aslında dünya nimetlerinden uzaklaşmayı değil, bu nimetlerden ilahi buyruklar çerçevesinde dengeli olarak yararlanmayı ilham ve telkin eder.
bu açıdan bakıldığında “teşuva” insan yaşamını onurlandıran bir eylemdir.
değerli dindaşlarımızın bu fırsatı en iyi bir şekilde değerlendireceklerini umut ve temenni ediyorum.
“roş aşana” ve “yom kipur”dan sonra kutlayacağımız “sukot” bayramımız bizlere tanrısal korumanın sürekliliğini çağrıştırırken, nihayetindeki “simhat tora” da yaşamsal döngümüzde kutsal tora’mızın tartışılmaz yerini bir kez daha vurgular.
bütün bunlar eşiğinde bulunduğumuz tişri ayının bayramlar ve muayyen günler bakımından ne kadar zengin olduğuna işaret etmektedir.
duam bu bayramları da geleneklerimiz gereğince kutlamanızdır.
değerli kardeşlerim,
son zamanlarda cemaatimizde gerçekleşen pek çok iyi şey yanında beni gelecek adına endişelere sevk eden şu gelişmeye işaret etmekten kendimi alamayacağım: dünyaca yaşanan ekonomik krizin cemaatimiz üyelerine de yansıyan etkileri bir yönüyle ailelerin günlük gereksinimlerinin karşılanmasını önemli ölçüde zora sokarken, bir yönüyle de ailelerin parçalanmasına ve kimi hallerde de maalesef dağılmalarına neden olmaktadır.
bu olumsuz ortamdan çıkılabileceğine ilişkin bir yöntemin henüz bulunamamış olduğu anlaşılıyor. aile içi dayanışmayı harekete geçirmenin bu tür zorlukların etkisini bir ölçüde azaltabileceğini ummak istiyorum. dindaşlarımızın bu yoldaki gayretlerini artırmalarını tavsiye edeceğim. dualarım sizlerle olacaktır.

kıymetli dindaşlarım,

evlatlarımız geleceğimizin güvencesidir. onların dinsel kurallarımız ve geçerli toplumsal kültürümüz çerçevesinde eğitilerek yetiştirilmesi hiçbir koşulda ihmal edilmemesi gereken ödevlerimizdendir. güzel bir yaz tatilinden sonra yeni bir mevsime girdiğimiz şu sıralarda evlatlarımızı sinagoglarımıza devam etmeye isteklendirmemiz gerektiğini bir kez daha hatırlatmak istiyorum.

değerli kardeşlerim,

içinde bulunduğumuz dönem her ne olursa olsun iyilikleri ve güzellikleri dileme dönemidir. biz museviler iyiliklerin ve güzelliklerin gerçekleşeceğine ilişkin umutları her şartta taze tutan bir kültürün mensuplarıyız.
bu itibarla eşiğinde bulunduğumuz “roş aşana” ve tişri bayramları vesilesiyle siz dindaşlarımızı en iyi dileklerimle kutlarken, nice bayramlara sevdiklerinizle birlikte sağlık, neşe ve refah içinde erişmenizi diliyor, sizleri kutsal tora’mızın dualarıyla bereketlendiriyorum.

tizku leşanim rabot, neimot vetovot

rav isak haleva

türkiye hahambaşısı

türk yahudilerinin diyanet işleri başkanı

isak haleva & reyna sason, 1964, neve şalom sinagogu
- görsel