güçlü betimlemeleri ile sadece harika bir şehri dünyanın gerçekten eşsiz yerlerinden birine yükselten ve bir turistten bir gezgine dönüşmenize ön ayak olan
evliya çelebi’nin 1630’lu yıllarda istanbul’dan başlayarak 1681’e kadar osmanlı devleti topraklarında ve komşu ülkelere yaptığı seyahatlerini anlattığı 10 ciltlik büyük eseridir.
1. cilt
1630-40 yılları arası istanbul'un târihi, kuşatmaları ve fethi, istanbul'daki kutsal makamlar, câmiler, sultan süleyman kanunnâmesi, anadolu ve rumeli'nin mülkî taksimâtı, çeşitli kimselerin yaptırdığı câmi, medrese, mescit, türbe, tekke, imâret, hastane, konak, kervansaray, sebilhâne, hamamlar... fâtih sultan mehmed zamânından itibaren yetişen vezirler, âlimler, nişancılar, istanbul esnâfıi ve sanatkârları.
2. cilt
mudanya ve bursa, osmanlı devletinin kuruluşu, istanbul'un fethinden önceki osmanlı sultanları, bursa'nın âlimleri, vezirleri ve şâirleri, sinop, trabzon ve havâlisi, gürcistan dolayları; kırım, karadeniz, bolu, amasya, niksar, erzurum, nahçivan, tebriz, bakü, erzurum, bayburt, erzincan, merzifon, ankara.
3. cilt
eskişehir, konya, iskenderun, tire, akre, kızıl deniz, ölü deniz, urfa, maraş, kayseri, sivas, iskilik, şam, gazze, rusçuk, niğbolu, silistre, filibe, edirne, sofya ve şumnu.
4. cilt
van, malatya, diyarbakır, mardin, sincar, bitlis, ahlat, iran ve ırak; tebriz, erdebil, kazvin, kum, bağdad, necef/kufe, basra, abadan, cizre, musul, tikrit.
5. cilt
tokat, rumeli, sarıkamış'tan avrupa'ya kadar çeşitli ülke ve eyâletler; kırklareli/kırkkilise, varna, istanbul, silistre, hoten, özi, iznik, bursa, gelibolu, edirne, belgrad, temeşvar, libhova, yanova, varad, sarayevo, zagrep, üsküp, köstence, sofya, semendire.
6. cilt
macaristan ve almanya; temeşvar, koloşvar, kaşav, sibiv, mohaç, peç, budin, uyvar, estergon, belgrad, dubrovnik, mostar, zigetvar, kanije.
7. cilt
avusturya, kırım, dağıstan, çerkezistan, kıpçak diyârı; ejderhan havâlisi; belgrad, viyana, wallaçya, budapeşte, oçakov, krakow, kırım, bahçesaray, dağıstan, astrahan, saratov, kazan, kalmukya, azov.
8. cilt
bahçesaray, kılburun, akkerman, ismail, girit olayları, babadağı, hasköy, edirne, dimetoka, gümülcine, drama, selânik, yunanistan, mora, hanya, kandiye, arnavutluk; yanya, tepedelen, avlonya, draç, ilbasan, ohri, resne, manastır, iştip, tikveş, cisr-i mustafa paşa.
9. cilt
kütahya, afyon, manisa, izmir, sakız, kuşadası, aydın, tire, denizli, muğla, bodrum, ege adaları, ısparta, antalya, alanya, karaman, silifke, tarsus, adana, maraş, antep, kilis, haleb, lazkiye, şam, beyrut, sayda, safet, nablus, kudüs, mekke ve medîne.
10. cilt
mısır ve çevresi; kahire, tanta, iskenderiye, nil, funcistan (mogadişu, suakin, hadendoa, bahnisa, feyyum).
yasal uyarı: tam liste değildir. aradığınız yere yakın olan yörelerin isminin geçtiği ciltlere bakınız.