bugün fark ettiğim acayip olay. o kadar acayip ki abdülhamid'e olan bakış açımı 180 derece döndürmüştür ve sanırım daha çok araştırmam lazım çünkü adamın dönemi tam manasıyla bir paradoks. gerçekten felaket toprak kayıplarının yanı sıra gerçekten gerçekleşen ciddi bir reform süreci de var, bir yandan dışardan gelen durmak bilmeyen baskı, savaşlar, krizler kısacası çok zor bir dönem. şu anki düşüncelerim abdülhamid'in yanlış dönemde gelmiş bir adam olması. devletin gerçekten de en berbat döneminde ve en berbat savaşlarının birinde başa geçmiş otoriter ve reformist bir adam olarak görüyorum şu anda. abdülhamid'in zihniyetinde biri 16-17. yüzyıllarda başa geçseydi eğer belki de şu an osmanlı'nın batılılaşma ve reform manevralarındaki en önemli isimlerinden biri olabilirdi. tabii ki şu durumda bulunduğu dönem dolayısıyla bütün suçu abdülhamid'e yıkmamakla birlikte gerçekten de imparatorluk felakete sürüklenmiştir. bok gibi geçen 33 yıllık saltanatı halk için muazzam bir baskı, acı, fakirlik, savaş ve sefaletle geçmiştir.