ben konuyla ilgili iskender kebap başlığı altında yazdım ne kadar saçma fiyatlar olduğunu.
bir arkadaşta bana senin maliyetlerden haberin var mı, soğanlı parktaki yerin kirası vs vs gibi uzun bir açıklama yaptı.

tekrar söylüyorum, 100 kilo et- kıyma karışımını bir demire takıp döndürüyorsun,80-100 gram et koyuyorsun, bunun haricinde pide, sos, yoğurt , bazı yerlerde patlıcan ezme konulan bir tabak yemeğin 800-850 tl olması kabul edilebilir bir durum değil.

yine benzer şekilde , sadece 150 gram döner konulmuş bir tabağın 500-600 tl etmesi de saçma.

döner fiyatları yeme-içme sektörünü yönlendiren bir göstergedir.

kira mira gideri hepsi tırişka.

hiç öyle mütevazi maliyetler düşünmeden, istanbul'da merkezi, işlek, cadde üzeri bir yerde 200 metrekare bir dükkana stopajıyla 240.000 tl kira, elektrik+su+gaz için aylık 100.000 tl, döner ustası+bulaşıkçı+4 komi/garsona aylık 500.000 tl, kdv+muhasebeci+iş güvenlikçi+ıvır zıvıra 140.000 tl ödesek, bir kere dükkan açıyoruz, her şeyin en iyisi olsun diye bu dükkana 300.000 dolar masraf yapıp aylık 200.000 tl amortismanını da dikkate alsak, bu lüks dükkanımızda toplam sabit maliyetlerimiz aylık 1.180.000 tl olur.

sosyetiğiz ya hadi haftada bir gün de kapalı tutalım. dükkanımız biraz butik olsun diye günde sadece 300 porsiyon/ekmek satış hedefleyip 50 kg et döner hazırlayalım. etimiz dana but, kuzu+dana kıyma ve kuyruk yağı karışık. sulu sulu, lezzetli. toptancıdan kilosunu 600 tl'ye alıyoruz bu arada. et maliyetimiz aylık 780.000 tl. ekmek, patates, pilav, salata, garnitüre, yağ vs. için de aylık 240.000 tl harcayalım. günlük 200 kola, 100 ayran, su, pipet, peçete, ıslak mendil, tuz, kara biber, temizlik vs. için de toptancıya aylık 300.000 tl ödeyelim. değişken maliyetlerimiz de aylık toplam 1.320.000 tl.

bu dükkanın aylık toplam giderleri 2.500.000 tl.

şimdi gelelim paranın sıcak yüzüne. günde 50 kg etten 36 kg döner çıkarıyoruz ve 120 gram porsiyon/ekmek döneri vatandaş döner yesin diye makul bir fiyattan, 400 tl'den satıyoruz. ne demiştik günlük 300 porsiyon/ekmek döner satıyoruz. dönerden günlük kasaya giren para 120.000 tl. kolayı 70 liradan, ayranı 50 liradan satalım. sular müessesenin ikramıdır. içecek gelirimiz günlük 19.000 tl. günlük toplam gelirimiz 139.000 tl, aylık gelirimiz ise 3.614.000 tl.

vay babanın kemiğine, aylık bize net kalan 1.114.000 tl. amerikan parası ile 26.600 usd. yeah be koçum şirkette ceo olsan ancak bu kadar kazanırdın. boşuna mı her köşe başında bir dönerci pörtlüyor.

şimdi bu vatandaşın karnını doyuran aciz kulumuz bir bmw 5 serisi, bir villa almasın mı, çeşme akarken kovasını doldurmasın mı? sonra da soruyorsunuz kim alıyor bu lüks arabaları, bu villaları diye.

bak her şeyi bol tuttuk, fiyatı düşürdük bu kadar kazandık. ya bir de daha kar odaklı olsak ne olurdu?

tabii şimdi sorsak dönercinin de ne derdi vardır, bize davulun sesi uzaktan hoş geliyordur falan.

(bkz: yemek fiyatlarının kimseyi çıldırtmıyor oluşu/#178509175)

insanlar hala restoranları suçlamaya devam ediyor. 10-20 sene önce restoranlar neden pahalı değildi diye soran kimse yok.

türkiye'de en fazla batış yeme-içme sektöründe yaşanıyor, ama insanlar hala restoran sahiplerini pahalılığın kaynağı olarak göstermeye devam ediyor.

günlük cirosu milyon liraları bulan en ünlü restoranları, mahalle arası dükkanlarla bir tutanlar da tuzu biberi. şu topluluğa ne anlatabilirsin ki, çoktan birilerini afaroz etmişler.

millet olarak o eşiği çoktan geçtiğimizi düşünüyorum günün birinde tavuk döner + ayran ikilisine 400 tl deseler çıkarır veririm şahsen
fiyatlama algım tamamen yerle bir olmuş durumda

ekmek arası döner bile lüks oldu artık.

hem diyorlar ki bunun eleman gideri, kirası, malzemesi, elektrik gideri vs. var;
hem de diyorlar ki bir de bunun gelir vergisi, kdv’si vs. var.

kimse de demiyor ki, arkadaşım sen o giderleri zaten gelir vergisinden düşüyorsun.
aracılık hizmetlerini (yemeksepeti, getir vb.) yine gelirin kendisinden düşüyorsun kârı da ona göre göre hesaplıyorsun.

kdv’yi zaten milletten alıyorsun, üstüne bir de aldığın malların kdv’lerini de mahsup ediyorsun.
işveren sgk payı
muhasebeci ücreti, pos cihazı komisyonları, banka masrafları, taşıt giderleri (servis aracı, alışveriş için kullanılan araç), amortismanlar (demirbaş, buzdolabı, masa-sandalye, dekorasyon vb.), personel yemek ve servis giderleri vergiden düşüyorsun.

dönerin kilosunu 7.000 tl’ye satan yer acaba kaç tl gelir vergisi ödemiş, cirosu kaç tl gerçekten merak ettim.

millet abd’de wagyu alıyor o fiyata. üstelik gelirleri bizim kaç katımız.

bunların nedeni toplumun; ahlaksızlığı, genel geçer bir norm, nefes alıp vermek gibi olağan kabul etmesi, millette utanma kalmadı. yazık!

baba mesleğinden dönerciyiz, ben de 6 yaşımdan beri dönercilik yapıyorum (adım richard thomas, oxford'da okuyorum. yalnızca yaz tatillerimi ailemle geçiriyorum). dükkana gittiğim ilk yıl 2003'tü, tam ekmek döner bizde 75 kuruştu (yani eski parayla 750 bindi). 2010'da döner 1.5 tl'ydi. şu an ise tam ekmek döner 100 tl. içinde ise 85 gram tavuk var.

şimdi biz 100 tl'ye verdiğimizde bize kızan da oluyor “bu kadar ucuz fiyattan nasıl veriyorsun?” diye sorup hoşuna giden de. ki babam 41 senedir aynı muhitte döner satan birisi. tanınır, bilinir, saygı duyulan bir esnaftır. lakin buna rağmen olumsuz tepkiler gördüğümüz oluyor.

bunun ikisi birbiriyle korele üç sebebi var. birinci bağımsız sebep, insanımız kesinlikle ticaret ile zanaatkarlık farkını bilmiyor. hatta ikisini ayrı ayrı olarak da bilmiyor. bu yüzden maliyet hesabı denen mefhum yok. tavuk 10 lira, ekmek 5 lira, kira, fatura, işçi 20 desek 35 lira maliyet 100'e satıyor… et pişince fire verir, maliyet hesabı enflasyon yüksek ülkede aynı olmaz, gelir vergisini doğru veren esnafla vermeyen bir olmaz vs. toplumca cahiliz, utanıyorum, utanmalıyız. bu cepte dursun.

korele iki sebep ise şunlar. yavşak esnaftan kaynaklı ve bunların çoğunluk olması sebebiyle kurunun yanında yaş yanması, herkesin yavşak sayılması. bundan kaynaklanan sebep de doğal olarak halkın fiyatları dönercilerin yükselttiğini düşünmesi. mesela merkezi bir yerdeki dönercide dönerin 200 lira olması benim için çok doğaldır. çünkü kirası ve işçi maliyeti benden çok daha yüksektir. fakat yine de kârı benden daha yüksektir çünkü o merkezi bir yerdedir. ben ıkına ıkına 35-40 kg döner satacağım derken o 100-150 kg döneri öğlene kadar satar. işçisine davranışı, verdiği maaş boktur, göttür, patron haramzade köpektir bunlar ayrı konular.

ezcümle; bir şeyin fiyatını maliyet ve o maliyete oluşacak talep belirler. talep olmazsa arz da olmaz. pahalı olduğunu düşündüğünüz yerden yemeyeceksiniz ve o işletme ya fiyat kıracak ya da batacak. kalkıp 500 liraya tavuk döner yerseniz elbette bu fahiştir. ama o işletme hala ayaktaysa iki sebebi vardır, ya o fiyata talep vardır yani serbest piyasa devreye girer ya da o işletme paravandır yani mafyatiktir. entry bitmiştir herkese teşekkürler, bol kazançlar.

not: dönere mayonez koymuyoruz, eski usül bursa döneri yapıyoruz. döneri sosa bulayan her dönercinin pabucunu dama atıyoruz.

arz talep kanka. uzun uzun anlatmayacağım. pahalı mı evet ama arz talep. adamlar 500-800 tl yarım ekmek deseler yine alacaksınız. o yüzden satana laf edemem. alma geç.

döner mi yiyorsun o da belli değil tutturmuşlar bir sos diye boca ediyorlar incecik dürüyorlar içinde tavuk namına ya da et namına bir şey yok ama fiyatlar fahiş bu normal bir esnaf döneri içinde geçerli.