yurtdışında vermemenin ayıp olduğu ama ülkemizde aşağılık kompleksinden dolayı farklı yorumlanan davranış biçimi.

saçmalamayın bahşiş verin karşınızdakini mutlu edin! adamın zaten işi var senin verdiğin 1 liraya muhtaç değil tam tersine yaptığı işe saygı gösteriyorum diye yorumlanabilir.

zamanında bir kaç günlüğüne markette çalışmıştım. bazı müşterilerin aldığı ürünler çok fazla olunca market arabasıyla evine kadar gidip ürünleri eve bırakıyordum. bir tanesi hariç geri kalan müşteriler hep bahşiş bırakmıştı. ne aşağılandığımı hissettim ne de onurum kırıldı. sadece o bahşiş vermeyen müşteriye kızmıştım içimden. market arabasıyla beni iki kilometre yürütüp asansörsüz binada arabayı iki kat yukarı çıkarmama rağmen çıkarıp beş kuruş da bahşiş vermemişti.

t: cimri oğlu cimri kişiler tarafından yapılması muhtemel yanlış tespit.

(bkz: #71472015)

şurada anlatmaya çalıştığım egzantrik olay.

bahşişin gerçekten ayıp sayıldığı kültürler var ama bizimkisi onlardan biri değil, bazı meslek grupları varki bahşiş olmadan çekilmez.

bahşiş centilmenliktir. hatta sıradan hizmet almak istemeyen yahudiler bahşişi daha hizmet almaya başlamadan önce verirler. bahşiş karşıdakine marabamsın demek için değil, işin yoruculuğunu sıkıcılığını yok etmek içindir.

ondan sonra burda ağlıyorsunuz

bir türlü göz teması kurmayan garson
her seferinde bir şeyi eksik getiren kurye
ağır olduğu halde apartmanın kapısına ürünümü bırakıp giden kargocu diye

3000 liraya bu kadar arkadaşlar. karşınızdaki insan. onun da duygu dünyası gidip gelebiliyor. aldığınız hizmetin %5 ini bahşiş vermekten acizseniz, mutlaka bi şeyler sizi memnun etmeyecek şekilde gelişecektir.

bir çuval patates/soğan ya da iki dilim baklava için birbiriniz boğazlayanların ülkesinde pek de sorun değildir.

1- tanıdığız kişiye bahşiş vermek
2- bahşiş miktarının beğenilmemesi, beklentiyi karşılamaması
3- bahşiş veren kişiye gizli bir gönül bağı (hoşlanma vs)
4- verilen bahşiş üzerinden kendisinin aşağılandığı hissetmesi ya da zannetmesi
5- bahşiş veriş şekli (örneğin egemen bağışın meclisteki oy fırlatışı gibi verirseniz)
vb gibi durumlarda onur kırıcı olarak değerlendirilebilir ya da hissettirebilir.
e: imla

işverenlerin saat başına düşük ücret verebilmelerinin önünü açıp, personel ve müşteri arasında olmaması gereken garip bir maddi ilişki oluşturan saçma bir gelenek. ben veriyorum, zira personel zaten düşük ücret alıyor. ama keşke bu ödül sistemi idare tarafında içerde yapılsa, insanlar düzgün maaş alsa. fiyatlarını yükselt, personeline iyi maaş ver, karını cepleyeceğine, biraz da çalışanlarına dağıt. biz de müşteri olarak kafamızda hesap yapmayalım, garson iyi bir çocuk oldu mu olmadı mı diye.

bizim gibi duyguların önplanda olduğu memleketlerde böyle şeylerin düşünülmesi normaldir. daha kuralcı, komplekslerin olmadığı yerlerde hizmetin bir bedeli sayıldığı için veren de alan da "ben sana lütufta bulunuyorum" hissiyatıyla hareket edilmiyor. hizmet bana kalırsa en pahalı işlerdendir. çünkü birebir insanlara kendinizi amade ediyorsunuz. maden, fabrika gibi yerlerde yapılan iş elbette daha ağır ama orada mıymıntı birinin burun kıvırmalarıyla uğraşmıyorsunuz. eğer madende güvenli çalışma sağlandıysa -ki bizim memleketten örnek vermek zor olur- patron, ustabaşı, maden ve sen varsın. onlar ensende boza pişiriyor. beri yandan hizmette patron, şef, en kötüsü müşteri var. birinin kapına kadar yemek getirmesi bana hala çok garip geliyor. üstelik kesinlikle memnun olmayan yığınla insanla muhattap oluyor hizmet sektöründe çalışanlar. yatağını toplayan, bulaşığını yıkayan, ona yemek yapan insanlara şükur duymak, bedelini bir bahşiş kadar olsa ödemek varken ıskalamak bence daha da onur kırıcı bir durum. ahlaklı bir biçimde para kazanmak ne zamandan beri onur kırıcı oldu? asıl ahlak olmadan köşeyi dönenlerin muhasebesi yapılmalı ama nerdeee...

merak ediyorum, bahşiş verilmesini onur kırıcı gören ve laf eden insanlar, kendi işverenlerinin sağladığı ilave yan hakları alırken de onurları kırılıyor mu?
mesela varsa bonus ve prim alırken kalpleri kırılıyor mu?
örneğin bayram ve yılbaşı paketlerini alırken onurları zedeleniyor mu?

bahşiş verirken gösterdiğiniz tutum ve davranış da çok önemli, kabul ediyorum, iyi niyetle verilen bahşiş bir sadaka değil, motivasyon, teşekkür ve ödüllendirme metodudur ve gönüllük esası ile çalışır. bunu sakıncalı gören karşı taraf, zaten teşekkür eder, kabul etmez.