kendisinin vefatı üzerinden 80 yıl geçmiş olacak ki, atatürk'ün ideolojisinin ve vizyonunun ölümsüz oluşu kendini hâlâ göstermektedir, bu inkâr edilemez. peki neden atatürk'ün ideolojisi ve vizyonu, kurduğu cumhuriyet ölümsüz, neden yıkılamıyor, neden çürütülemiyor? atatürk bir ilah mıydı? elbette ki değildi.

atatürk'ün okumuş olmasından, anlamış olmasından, pratiğe dökmüş olmasından kaynaklanıyor bütün bunlar. bugünkü büyük çoğunluğu okumayan bir topluma kıyasla; atatürk kendi zamanında dünya kadar kitap okumuş. kütüphanesi hâlâ anıtkabir'de yer alıyor, 3123 adet kitap; fransızca da var, türkçe de, ingilizce de, romence de, yunanca da, latince de. zaten latince kitap okumayan bir insan, latin alfabesini getirip koca bir ülkede harf devrimini gerçekleştiremezdi, değil mi?

atatürk'ün türkiye'ye en uygun gördüğü yönetim şekli olan cumhuriyet de esasında bu okumuş olduğu kitaplardan ve kendi stratejisinden ortaya çıkan bir model. yani bunun için ilah veya peygamber olmaya gerek yok - iyi okur, iyi analiz ederseniz zaten dünya üzerinde benzer rejimlerin de yer almakta olduğunu göreceksiniz. ancak atatürk'ün cumhuriyet vizyonu öyle büyük ve güçlü ki, bugün bile, kendisine gıcık olan, kendisinden nefret eden kesim kendisine karşı olan insanları seçebilmek için cumhuriyeti, yani halkın kendi kendini yönetmesinden faydalanıyor.

ben eminim ki, henüz 80 yıl geçmiş olmasına rağmen (bu sene itibarıyla), üzerinden 100 yıl da geçse, 200 yıl da geçse, gazi mustafa kemal atatürk'ün ideolojisi ve vizyonu her daim bâki ve pâyidar kalacaktır. zaten demokrasiyi okuyup iyice anlayan hemen hemen herkes, cumhuriyetin sürdürülmesi gerektiği konusunda hemfikir olur. nasıl ki karl marx'ın das kapital'i bugün bile hâlâ kabul gören ve analiz edilen bir eser ise; mustafa kemal atatürk'ün eseri olan cumhuriyet ve onun ideolojisi ve vizyonu da daha yıllarca kabul görecek ve analiz edilerek hak ettiği takdiri elde edecektir.

"ben, manevî miras olarak hiçbir âyet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. benim manevî mirasım ilim ve akıldır. benden sonrakiler, bizim aşmak zorunda olduğumuz çetin ve köklü zorluklar karşısında belki gayelere tamamen erişemediğimizi, fakat asla taviz vermediğimizi, akıl ve ilmi rehber edindiğimizi tasdik edeceklerdir. benim türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevî mirasçılarım olurlar."

manevi mirasının, vizyonunun ve ideolojisinin bu kadar makul ve basit olmasındandır.

adam ne demiş? vatanın iyiliğini düşünün, bilime göre, akıl ve mantıkla hareket edin. bunun zamanının geçmesi mümkün mü?

"eğer bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse bilimi seçin" diyen bir liderden bahsediyoruz. sözün bittiği yer.

100 yıl önce elinde tüm imkanlar olmasına rağmen, anasının kendisinden para istemesi üzerine 'ana bu devletin parası ben sana para gönderemem, evdeki kilimleri sat.' diyebilen bir vizyondan bahsediyoruz.
eşi - benzeri bu topraklarda daha görülmedi.
bu topraklarda 20 yıldır gördüğümüzden ise hiç bahsetmiyorum, siz kıyaslamayı yaparsınız.

1. ve 2. dünya savaşları özünde emperyalistler arası paylaşım savaşlarıdır. mustafa kemal milliyetçi bir kapitalist olduğu için emperyalizme karşı değil, emperyalistlere karşı ulusal kurtuluş savaşı vermiş dahi bir liderdir. halkların kardeşliğini, ulusların kendi kaderini tayin hakkını gözardı eden, asimilasyoncu milliyetçilik ve adına karma ekonomi denen, özünde kapitalist üretim ilişkileri ile milli burjuvaziyi yaratıp emperyalizm ile entegrasyonu öngören kendine özgü sistem (kemalizm) ile , sol değerleri sömürerek ayakta kalmaya çalışmıştır. ancak buraya kadar işte. ülkenin geldiği hal ortada başarılı bir cumhuriyet kurduğunu söyleyemiyoruz. ne kendisi, ne kurduğu parti solcu falan olmadığı için daha fazla yaşasaydı da bir şey değişmezdi. ...

nutuk okuyun ve okutun. atatürk ilke ve inkılaplarını okuyun

ideolojisini, eğer siyaseten gözlemleyeceksek bütün bir doktriner yapı yerine belli başlı bir kaç prensibe sahip olmasından kaynaklıdır. bu sayede ülkede kemalizm'e eklemlenmemiş ideoloji bir nevi kalmamıştır. marksist olmayan sosyalistinden (kadrocular, uğur mumcu düşüncesi), liberaline (serbest fırkacılar), hatta faşistine (recep peker gibi düşünenler), yahut daha yavaş değişim arzulayanlar (muhafazakar cumhuriyetçiler, demokrat parti, celal bayar, adnan menderes, turhan feyzioğlu), sosyal demokrasiyi hoş bulanlar (bülent ecevit, ismet inönü), belki kemalizm'i amaç değil "araç" olarak kullanmak isteyenler (milli demokratik devrim yanlıları), hatta "mustafa kemal yürüyüşü" düzenleyen marksist sosyalist-kemalistine kadar.

bu peki neden oldu? atatürk böyle istediği için. çünkü onun vizyonu dışlayıcı değil, bizzat kendi fikirlerini her fikrin içinde veya dışında yaşatacak kadar açıktı. bu sebepten ötürü pratik bazı esaslara, sadık kalmak kaydıyla, farklı kemalizm türlerine kendi yaşamında izin vermiştir. böylece sınırlama olmayan fikir dünyasında, fikirleri ölümsüzlüğe erişmiştir. nitekim, kendi devrinde liberal-kemalist bir parti olan serbest fırka'yı desteklemiştir.

bazı alıntılar bunları doğrulayacaktır:

“bir gün c.h.p. ilkeleri gözden geçiriliyordu. paşam, bu her bakımdan bir inkılâp partisidir. inkılâp partisi ise bir ideolojiye, bir doktrine dayanmaksızın yürüyemez. yüzüme bir masumun yüzüne bakar gibi bakmış ve gülümseyerek 'o zaman donar kalırız' demişti” (karaosmanoğlu, 1991: 150)

yakup kadri, atatürk'ün doktrinlere bağlanmadığını anlatıyor.

nutuk'a bakabiliriz:

gerek bazı zevattan aldığım yazılı görüşlerden ve gerek halk ile fikir alışverişinden çok istifade ettim. nihayet 8 nisan 1923 tarihinde,
görüşlerimi dokuz umde halinde tespit ettim. ikinci büyük millet meclisi'nin seçimi esnasında yayımlayıp ilan ettiğim bu program, fırkamızın teşekkülüne esas olmuştur. bu program, bugüne kadar icra ettiğimiz ve neticelendirdiğimiz esaslı bütün hususlan ihtiva ediyordu. bununla beraber, programa dahil edilmemiş, mühim ve esaslı bazı meseleler de vardı. mesela, cumhuriyet'in ilan, hilafetin ilgası, şer'iye vekaleti'nin lağvı, medreseler ve tekkelerin kaldırılması, şapka giydirilmesi gibi... bu meseleleri programa dahil ederek, vaktinden evvel, cahil ve mürtecilerin bütün milleti zehirlemeye fırsat bulmalarım uygun bulmadım. çünkü, bu meselelerin , münasip zamanında hallolunabileceğinden ve milletin neticede memnun olacağından katiyen emin idim. yayımladığım programı, bir siyasi fırka için yetersiz, kısa bulanlar oldu. halk fırkası'nın programı yoktur dediler. hakikaten , umdeler namı altında malum olan programımız, itiraz edenlerin gördükleri ve bildikleri tarzda bir kitap değildi. fakat, esaslı ve pratik idi. biz dahi, tatbik edilemeyecek fikirleri, teorik birtakım teferruatı yaldızlayarak bir kitap yazabilirdik. öyle yapmadık. (nutuk, s. 549, kaynak yayınları)

bunun yanı sıra fikir ayrılıkları konusu:

...bilirlerdi. aslında atatürk kimseye not ettirmezdi. "yazma
onu." diye işaret verirdi. fakat benim yazdığımı gördüğü halde ses
çıkarmazdı. ve ertesi günü sorardı bana, okuttururdu...

şimdi bu mesele (serbest fırka, 1930) esnasında atatürk'ün bir akşam, mühim bir vecizesi vardır. bakınız okuyayım size:
"cumhuriyetçilik ve içtimai inkılap, laiklik ve teceddütperverlik türk'ün öz malı ve şiarı haline geldiğini görmek benim için büyük bir bahtiyarlık olacaktır. onun hululü çok yaklaşmıştır. o günden sonra medeniyet ve inkılap yolunun azimkar yolcuları arasında elbette mütalaa ve mülahaza farkları, tedbir ayrılıkları tabii olarak zuhur eder. bu ihtilaflarında millet için, memleket için, devlet için
daima hayır ve rahmet doğacak. "

ali kılıç
"her hafta bir sohbet... atatürk ve cumhuriyet '', hazırlayan: abdi ipekçi, anlatan:
kılıç ali, milliyet gazetesi, yıl: 21, sayı: 8261 , 2 kasım 1970, s. 9.

kaynak: oğuz akay - atatürk'ün sofrası

son olarak chp 1935 parti programı:

yalnız bir kaç yıl için değil, geleceği de kapsayan tasarılarımızın ana hatları burada, toplu olarak yazılmıştır.

partinin güttüğü bütün bu esaslar kamalizm (kemalizm) prensipleridir.

ibneleri çatlatır.

`:(bkz: #126456653)`

bağzılarının çok zoruna gider. demeyin öyle demeyin.^*