sözlük yazarlarımız 10 sene öncesinde yaşıyor herhalde. o zamanlar ben farklıyım abiğ tayfa yapıyordu bu muhabbetleri. starbucks'a giden tayfa, kahve içen pelinsu, ortamcı berk, pahalı çantalı süslüman rümeysa şakaları bitti arkadaşlar. herhalde mağaranızda yaşıyorsunuz. artık sağda solda oturacağınız her mekan x kahvecisi zaten. ülkede başka bir şey kalmadı. paralı etkinliklerin hepsi bitme noktasına geldi. liseliler artık her hafta saha kapatıp halısaha bile yapamıyor. ps cafe bile adamın harçlığından fazla. insanlar da sigara içip kahvecide oturuyor.
hatta bu sebeple tam tersi dönüşüm oldu diyebiliriz. biraz varoş kitlelere kaldı buralar. yani yeni şakalarda pelinsuların falan ıyy starbucks mı abiğ banel ya dediği çağda yaşıyoruz adam gelmiş hâla o tayfaya küsüratlı zam dersin zaten anlamazlar diyor. sosyal etkileşimlerde özürlülük derecesinde kıt bit halkımız var. etrafındaki hiçbir şeyi gözlemleyip anlamlandıramıyor bile. bu özellikler 6-15 yaş arasında bulunur gençler. biraz kendinize çeki düzen verin bak insan içinde rencide olursunuz.
t: rutin zamdır.
fiyatlarının hala alelade bir kahveciden ucuz kalmasını sağlayan zamdır. starbucks ülkede kahve içilebilecek en ucuz mekan muhtemelen.
herhangi bir ürüne veya hizmete zam geldiği zaman, 'almayın, yapmayın, etmeyin' diye çözüm üretilemez.
zira bahsedilen şey de piyasada en ucuza kahve satan bir markanın ürünlerine yaptığı zam. insanlar bir kahve içerken bile hesap yapar hale gelmiş, tepkiler 'e almayın o zaman' seviyesinde.
sadece kahvede değil, sigara, alkol, benzin zammında da var bu tipler. içme o zaman, alma o zaman filan.
arkadaşlar, bangladeşliler, bunlar lüks tüketim ürünleri değil. suçlusu tüketici de değil.
suçlu ülke ekonomisini bu kadar bozanlardır. kurumlara olan güveni yerle bir edenlerdir.
edit: amsterdamlılar ifadesi bu tepkiyi verenlere fazla gibi geldi; onu değiştirdim.
starbucks'lar alshaya grubuna bağlı. bu grubun da ceo'su, çok sevdiğim bir abimdir, aile dostumuzdur. en kötü yılda bir ailecek görüşürüz.
bundan 2-3 sene önce, tam fiyatların patladığı zamanlarda, benim evde otururken "abi niye bu kadar zam yapıyorsunuz fiyatlar bir anda çok yükseldi yahu" diye sormuştum. "dragoncum, marketteki peynir fiyatından fazla zam yapıyorsak gel göster bana" diye yanıtladı beni.
sonra düşündüğümde haklı olduğunu gördüm. şimdi de asgari ücret artış oranında zam yapmışlar. oran aynı oran. yani çalışanları çoğunlukla asgari ücret civarı alan bir işletmenin, devletin bir kararı yüzünden personel ve sair maliyeti durduk yere %30 artıyorsa, bu açığı fiyatlarına yansıtarak bütçe dengesini tutturmak zorundadır. şirketler kâr amacıyla kurulur.
birkaç ay önce yine kendisiyle konuşurken, konu espresso lab'e geldi. malum espresso lab, akp'lilerin işletmesi ve bir anda istanbul'un en stratejik yerlerinde inanılmaz kafeler açmaya başladılar. fiyatlar da burada saçma sapan bir şekilde yüksek. kabaca starbucks'ın 1,5-2 katı.
bu sefer tam tersini kendisine sordum. "abi espresso lab'in fiyatları niye sizinkinin iki katı" dedim. "valla onlar arttırıyor ama biz tam tersine fiyatları özellikle o kadar yükseltmiyoruz" cevabını aldım.
son notum da şu. türkiye'de enflasyonu yaratan işletme starbucks değil. asgari ücrete %30 zam veren de starbucks değil. tam tersine starbucks, 100 liraya kahve satıp 10 saat içeride ders çalışabileceğin, bu esnada telefonunu, bilgisayarını, tabletini şarj edip, ısınmasından, tuvaletinden, ışığından da bedavaya yararlanabildiğin bir işletme. 100-200 liraya bu hizmet hiçbir yerde yok. personelin de kapanana kadar umrunda değilsin, böylece rahatsız da edilmiyorsun. kamuya açık kütüphanenin yandan yemişi gibi bir şey.
o yüzden problemi doğru yerde arayın.
rte kendisi seçim kazanmak için enflasyonu özellikle niye patlattı diye sorun.
hala diğer 3. nesil ve zincir kahvecilerden, akp gençlik kollarına dönüp mantar gibi türeyen malum kahve markasından kat be kat ucuz olan fiyatlardır.
adam diyor ki iyi olmuş gençler burada oturuyordu.
adamın zamma karşı argümanı bu. "iyi olmuş gençler burada oturuyordu"
bakın arkadaşlar bu adamlarla tartışmayın ben direkt engel basıp geçiyorum yazdığını görmeyeyim tekrar diye. zira sığır sikine laf anlatamazsınız.
olm sizin sorununuz nedir amına koyayım tam olarak? yeme, içme, gezme, görme, alma. bitkisel hayatta mıyız yolunu siktiklerim ne ile mutlu edeceğiz sizi? starbucks zammı umurumda değil gidip alacak ekonomik gücüm var da ben bu iyi olmuş tayfaya tavım. sizin derdiniz nedir aq?
“içmeyin!” , “gitmeyin!” , “o parayı vermeyin o zaman siz de.” gibi ne güzel çözümleriniz var. iyki sizi ekonomi bakanı yapmamışlar.
starbucks için konuşmuyorum fakat bu tarz kahvecilerin bardak maliyeti 30 lira bile değil. millete satıyor 150 liraya. kendini çok kısa sürede amorti eden, kalifiye işçi sıkıntısı filan olmadığından herkesi asgari ücrete tamah ettirebildiğin bir sektör.
türkiye'de özellikle giyim ve gıda sektöründe inanılmaz bir sokumlama dönüyor. kelimelerle anlatmak mümkün değil. siktiriboktan kahveci açıp milyonluk olan adam tanıyorum.
gidenlerin siklemediği gitmeyenlerin hesap kitap yaptığı zamdır.
siz bu duyarlılıkla fazla yaşamazsınız.