8 oyuncunun olduğu bu turnuvanın kazananı "challenger " ünvanını elde ederek 2023'te düzenlenecek olan fıde world champıonshıp'te magnus carlsen'in rakibi olacak.
turnuva, 16 haz 2022 – 7 tem 2022 tarihleri arasında ispanya'daki santoña sarayı'nda oynanacak.

turnuvanın oyuncu listesi şu şekilde;

1- ıan nepomniachtchi (2. olmak kaderi gibi artık nepo'nun kırarsa yine iyi favori.)
2- teimour radjabov (olursa çok sürpriz olur ama potansiyeli yok değil.)
3- jan-krzysztof duda (beklentim var carlsen'in en formda olduğu zaman galibiyet serisini bozmuştu.)
4- sergey karjakin (rus işgalini desteklediği için diskalifiye oldu yerine ding liren katılacak.)
5- alireza firouzja ( bu turnuva için henüz o olgunlukta değil diye düşünüyorum. balon gibi geliyor bakalım yanıltabilecek mi?)
6- fabiano caruana (...)
7- hikaru nakamura (umudum var senden hicky)
8- richárd rapport (gönlümden geçen favorim. eğlenceli oyunlar izletebilecek, nesli tükenmeye yakın olan romantiklerden. şans yanında olsun.)

format;

-sekiz oyuncu çift tur döner turnuva oynarlar (toplam 14 tur)
-zaman kontrolü: ilk 40 hamle için 100 dakika, sonraki 20 hamle için 50 dakika, 15 dakika giyotin (oyunun geri kalanı) ve birinci hamleden itibaren hamle başına 30 saniye ekleme.
-siyahın 40.hamlesine kadar anlaşmalı beraberlik yapmak yasaktır.
-oyuncular galibiyet için 1 puan, beraberlik için 0,5 ve kayıp için 0 puan alırlar.
-14 tur sonunda en fazla puan alan oyuncu şampiyon olur

eğer birincilik paylaşılırsa, üç aşamalı bir eşitlik bozma uygulanır:

1.aşama

eğer her iki oyuncu aynı puanı almışlarsa, iki oyunluk bir 15'+10'2 maç oynanır aralarında ve ilk oyun kimin hangi renkle oynayacağı kura ile belirlenir.
eğer 3-6 oyuncu eş puanlı bitirirlerse, 15'+10'' zaman kontrolü ile eş puanlı bitiren oyuncular arasında tek tur döner turnuva oynanır.
eğer yedi veya sekiz oyuncu birinciliği paylaşırsa, eşitliği paylaşan oyuncular arasında 10'+5'' zaman kontrolü ile tek tur döner turnuva oynanır.

2.aşama

eğer ilk aşama sonunda birincilik paylaşılmaya devam edilirse, ikinci aşamaya geçilir:

eğer iki oyuncu birinciliği paylaşıyorsa, iki oyunluk 3'+2'' oyun oynanır ve ilk oyun kimin hangi renkle oynayacağı kura ile belirlenir..
eğer ikiden fazla oyuncu birinciliği paylaşıyorsa, 3'+2'' zaman kontrolü ile tek tur döner turnuva oynanır.

3.aşama

eğer 2.aşama sonunda eşitlik devam ediyorsa üçüncü aşamaya geçilir:

kazananı bir nakavt turnuvası belirler.
eğer tabloda ikiden fazla oyuncudan daha fazla isim varsa tablo kura ile belirlenir.
her maç 3'+2'' oyunlardan oluşan bir nakavt renkler kura ile belirlenir.
eğer oyunlardan birisi berabere biterse, taraflar her oyunda renk değişerek bir taraf oyun kazanana kadar renkleri değişerek 3'+2'' oynamaya devam eder. oyunu kazanan o eşleşmeyi de kazanır.

kaynak: fıde world championship
chess.com

açılışlardan iyi çıkarabilirse, o muhteşem hesap yeteneğiyle, zor gözükse de favorim nakamura'nın kazanmasını çok istediğim dünya'nın en prestijli çoklu katılımlı turnuvası. şayet kazanırsa, 2023'te stockfish gibi hesap yapabilen iki süper büyükustanın maçına tanık olacağız.

2.lik adayım duda. gayet soğukkanlı, yaratıcı bi oyuncu. şayet iyi bir ekiple çalıştıysa naka'ya kafa tutacaktır.

sürpriz olarak rapport'u görüyorum. çok değişik bir oyun stili var, herkesi şaşırtabilir. iyi hazırlandıysa şapkadan tavşan çıkarabilir, kazanamasa da üst sıralarda yer alabilir.

çoğu otorite tarafından geleceğin dünya şampiyonu olarak gösterilen alireza için ise henüz erken olacağını düşünüyorum ama kendisi için güzel bir tecrübe olacaktır.

yorgun nepo, gazlama liren, berabereci radjabov ve kırılgan caruana'yı bu turnuvada pek şanslı bulmuyorum.

güçlerin aşırı denk olduğu bir adaylar turnuvasıdır. gerçekten de net bir favoriden söz etmek çok zor. yine de fikir yürütecek olursak:
- nepo'yu bir türlü sevemedim ama adam bir şekilde iyi, sanki bir tık önde
- ding ve caruana aşırı güçlü ama bazen istikarı kaybedip yenilip batırabiliyorlar. ayrıca ding çin'in katakullisiyle adaylara girerek biraz hayal kırıklığı yaptı.
- hikaru çok güçlü ama adam o kadar twitcher oldu ki artık gm'den çok agadmator filan gibi görmeye başladık, yine de sağı solu belli olmaz.
- recebov ve alireza şansları yaver giderse neden olmasın?
- alireza kadar olmasa da yine genç yıldızlar duda ve rapport'a gelince, onlar da sürpriz yapabilecek güçte.

herkese bir puan tahmini yapacak olursak:

nepo: 8.5 (4 galibiyet 1 yenilgi alır) tek yenilgisini caruana'dan alır
alireza: 8 (3 galibiyet 1 yenilgi)
hikaru: 8 (2 galibiyet alır)
caruana: 7 (1 galibiyet 1 yenilgi)
recebov: 7 (tüm maçları berabere biter)
duda: 6 (1 galibiyet 3 yenilgi) 12. turda alireza'yı yener
ding: 6 (2 yenilgi)
rapport: 5.5 (1 galibiyet 4 yenilgi) caruana'yı yener

round robin'e dönülen 2013'ten beri yapılan adaylar turnuvaları arasında bence en heyecan verici listelerden birine sahip olan turnuva. net favoriler yok, kesin batırır diyebileceğin birileri yok. wild card'la gelen saçma sapan bir oyuncu yok. gayet alev alev yanmaya teşne bir ortam mevcut.

adaylar turnuvasında eskiden ne yapacağı belli olmaz, 1-8 herhangi bir yeri şaşırtmaz, +4 -4 arası sallanır dediğin 1-2 oyuncu olurdu, işte ivanchuk, topalov, nakamura, grischuk gibi oyunculardan çoğu zaman 1, en fazla da 2 oyuncu gelirdi turnuvalara. bu turnuvada bakıyoruz böyle nitelendirilebilecek 5 oyuncu var: recebov, naka, duda, firouzja ve rapport. tamamen kestirilemeyecek 5 oyuncu. aslında normal sezonda çok sağlam ve tutarlı bir oyuncu olmasına rağmen geçen döngüdeki adaylar performansı nedeniyle ding liren bile buraya dahil edilebilir. ve hatta son finalde psikolojik olarak kırılıp sonrasında da bu psikolojik vaziyetten uzun süre kurtulamayan ian da ucundan buraya katılır. geriye bir tek caruana kalıyor. ha bu demek değildir ki caruana kazanır. caruana'nın +3 veya +4 gibi bir skorla bitirmesini beklersin ancak bir bakmışsın rapport +5 yapmış. hepsi mümkün. ve bu turnuvayı özel yapan durum da bu.

ding liren de çin katakullisi ile katılmadı bu arada. karjakin isimli ukraynalı olmasına rağmen pro-russia takılan sik kafalı putinci orospu çocuğu haklı bir biçimde cezalandırıldığı için onun yerine en yüksek rating'e sahip oyuncu olarak girdi. nisan 2022 sıralamasına göre carlsen ve firouzja'nın arkasından üçüncü sıradaydı, bu da onu döngü dışı en yüksek rating sahibi olarak turnuva katılımcısı yaptı. diğer yolların birinden gelebilseydi 4. olan aronian gelecekti mesela. gayet adil bir durum.

sonuç olarak kim kazanır söyleyemem ama nakamura kazanamaz, ondan eminim.

öncelikle güç seviyesi açısından son yılların belki de en keyifli turnuvası olacağını düşünüyorum, adaylar inanılmaz denk ve her stilde oyuncu var.turnuva başlamadan ufak birkaç tahmin de ben bırakayım adaylar hakkında.

radjabov: kendisi eski kadimlerden , demir gibi oyuncuydu vakti zamanında ama satranca eskisi kadar konsantre mi emin değilim zaten fide davetlisi, çok iyi bir usta olarak yine de sağlam bir game changer olacaktır.

duda: magnus eleyebilen olarak nam salan bir genç kardeşimiz, turnuvayı kazanmasını çok isterim , bence alireza'dan iyi yerde bitirecek turnuvayı.

rapport: oyununun ruhu var bu duygusal kardeşimizin, kendisinde bir caruana makineliği yok. ama grand prix leg 1'de hikaru'ya kaybettikten sonra üzerinde sponsor ve finans kaybı baskısı hissetmesine rağmen (kendisi belirtti) leg 2'yi muhteşem domine etti. özellikle caruana ,ding gibi makinelere vurup geçmesini çok isterim, çok eğlenceli maçlar izletir ama işi zor.

nepo: üzerindeki kevin durant misali müzmin ikincilik psikolojisini atabilirse iş yapar. nepo her zaman elit bir oyuncu oldu bir standardı var, ek olarak sağlam ekolden geliyor inanılmaz kaliteli hazırladıklarına eminim nepo'yu.

ding: turnuvadaki magnus kriptoniti diğer bir oyuncu, magnus carlsen diye biri hayatta olmasaydı ve bana bir satranç oyuncusu nasıl olur diye sorsalardı kendisini örnek verirdim. ilk 2de bitireceğini düşünüyorum, 1 mi 2 mi olur siyahta aldığı sonuçlar belirler diye düşünüyorum.

alireza: bu çocuk bir dönem twitch yayıncılığına sarmıştı ve turnuvalarda kötü etkileniyordu bundan. sonra yayıncılığı bırakıp bir süre kapandı, sağlam teori kastı ve geldiğinde 2800'dü. genç yaşı ve elo rating'i potansiyeli için yeterli göstergeler ama carlsen bile ilk adaylar turnuvasında yapamadı, psikolojik de bir turnuva adaylar turnuvası. yine de kendisini ilk 4 te görüyorum.

caruana: klasikte kendisini magnus'tan ayırmam, bu adam karşısına hangi hazırlıkla gelirseniz gelin o maç bitmek bilmez. turnuvaya iyi başlarsa kazanır diye düşünüyorum, ama kötü başlarsa kırılabilecek oyunculardan bence. yine de çok tecrübeli ve turnuva favorim dediğim gibi.

nakamura: kendisi favori oyuncum o yüzden yorumum biraz subjektif olabilir. pure calculation açısından bence magnus hariç dünya'da rakibi yok ama hiçbir zaman iyi bir açılış oyuncusu olmadı. iyiden kastım adaylar seviyesi tabi , biz fanileri kastetmiyorum^*. şimdi ise yayıncılık yapıyor, üzgünüm ama yayına bu kadar zaman harcayıp o turnuvada ilk 4ün içinde kalamaz. ayrıca ilk maçında fabi'ye karşı siyahta başlaması da çok şanssız bir fikstür, muhtemelen çiğ çiğ yiyecek fabi naka'yı. kendisi magnus karşısında görmek istenen bir numaralı aday ama , iki ay sürede yayın yaparken hazırlandığı turnuvada üzerler adamı, umarım bu laflarımı yerim.

velhasıl , dört gözle beklenen çeşitliliği ve oyun seviyesi son yılların en yüksek turnuvası olabilecek bu turnuvayı takip edecek olan herkese iyi seyirler dilerim.

ilk gün maçları sona ermiştir. sonuçları şöyle:

jan-krzysztof duda-richárd rapport 0.5-0.5
ding liren-ian nepomniachtchi 0-1
fabiano caruana-hikaru nakamura 1-0
teymur recebov-alireza firouzja 0.5-0.5

açılış ezbercisi nepo kazanacak. nepo bir önceki şampiyonluk maçı hazırlığında , olacak tüm açılışları ezberlediği için tüm oyunları vakit harcamadan kazanacak. carlsen'le şampiyonluk için yeniden oynadıklarında ise blunder yapa yapa yenilecek. çünkü bilek gücü carlsen'i yenmeye yetmez. ancak ezberlediği 1000 hamleyle diğer rakiplerini yener.

(bkz: #134178241)

fide adaylar. fidaydalar.

fidayda da angaralı'm fidayda
500 altın yedirdin bir ayda
gitti de gelmedi, ne fayda
başını da yesin bu sevda

satranç dünyasında anlayış, hesap, pozisyon bilgisi, yaratıcılık, açılış hazırlığı vs. gibi tüm kriterler göz önüne alındığında carlsen ile kıyaslanabilecek sadece birkaç oyuncu var: caruana, aronian, ding liren ve tabii halen aktif olması nedeniyle bu listeye eklenmesi gereken eski şampiyon anand. diğer tüm isimlerin ki buna firouzja, nepomniachtchi, so, giri vs. de dahil bu oyunculara göre farklı farklı alanlarda eksikleri mevcut. dolayısıyla turnuva öncesi satranç kamuoyundaki genel görüş biraz da caruana'nın daha önce aday olması nedeniyle -aday olabilme kriterini sağlamak için 28 gün boyunca üst üste çinli büyükustalar ile oynayan ve formda da gözüken- ding liren'in rakiplerine göre biraz daha önde olduğu şeklindeydi. nitekim carlsen de sponsorunun bloguna yazdığı makalede turnuvadaki en iyi oyuncuların caruana ile ding liren olduğunu ve bu oyunculardan birinin turnuvayı kazanmasını beklediğini belirtti.

ancak adaylar öyle bir turnuva ki hem katılma kriterlerini sağlamak kolay değil hem de her sene düzenlenmiyor, öyle olunca bir oyuncunun kariyeri boyunca oynadığı adaylar turnuvası sayısı çok fazla olamayabiliyor. bu da şans geldiğinde değerlendirebilmeyi gerektiriyor elbette. üstelik bir günlük molaları saymazsak iki hafta boyunca her gün aylarca size hazırlanan dünyanın en iyi oyuncularına karşı oynuyorsunuz ve en ufak bir tökezlemenizde bile nefes alacak fırsatınız yok, karşınıza açık turnuvalarda olduğu gibi kolay bir rakip de gelmeyecek ki mağlubiyetten sonra rahat bir galibiyet elde edip durumu toparlayasınız. hem turnuva öncesi hazırlığınız mükemmel olacak hem de psikolojiniz bu zorlu maratonun üstesinden gelmek için elverişli olacak. satranç tarihi çok iyi oyuncuların adaylar turnuvası aşamasından ileri gidemediği hikayeleriyle dolu, en meşhuru elbette satranç tarihinin en büyük isimlerinden (bkz: paul keres). günümüzden de büyük potansiyeline rağmen adaylar turnuvası stresini kaldıramayan (bkz: levon aronian)'ı buna örnek verebiliriz. umuyorum (bkz: ding liren) bu listeye girmez ancak ilk turda nepomniachtchi karşısındaki fiyasko -öyle ki düşülen kötü konumda 2200 elo üzeri herhangi bir satranççı nepomniachtchi'ye daha fazla problem çıkarırdı- çinli satranççı açısından pek iç açıcı bir gösterge olmadı.

caruana'nın nakamura'ya karşı galibiyeti oldukça güzeldi ve bu oyunun nakamura'nın eksiklerini gün yüzüne çıkaran bir oyun olduğunu söyleyebiliriz. konumsal anlayışa göre oyun ve hesaplama temelli somut oyun arasındaki dengeyi kurmak çok önemli, ikisinin yüksek uyumlu bir şekilde çalıştığı carlsen ve fischer gibi oyuncular zaten dünya şampiyonu oluyor. şahını vezir kanadında saklaması gerektiğini bildiği halde bazı yüzeysel tehditlerden korkarak kısa rok gibi konumsal açıdan normalde carlsen gibi oyuncuların elinin gitmeyeceği, dolayısıyla ancak çok derin bir hesap sonrası oynamayı gerektiren bir hamle yapması nakamura'da bu yüksek uyumun olmadığını gösteriyor. caruana ise ilk turun ardından artık en büyük favori konumunda ve kanımca carlsen'e karşı da halen satranç dünyasındaki en büyük tehdit.

duda ve rapport sevdiğim ve başarılı olmasını istediğim iki yaratıcı oyuncu ama elbette bu seviye için eksikleri -açılış hazırlığından başlayarak- fazla. ilk tur oyunları da hem rapport'un yetersiz hazırlığı ve duda'nın en üst seviyede olmayan tekniğini gösterirken hem de her iki oyuncunun da mücadeleci karakterinin altını çizdi. daha çocuk yaşta kasparov'u ve ardından anand'ı yenerek büyük sükse yaptıktan sonra stil değişikliğine giden ve adeta 2750 seviyesine demirleyen sıkıcı ve demotive bir oyuncu haline dönüşen teymur recebov ilk turda firouzja karşısında yine açılışta herhangi bir fikir gösteremedi ve fakat firouzja'nın kalite fedası sonrası bir bölümü harika oynayarak kesinlikle hafife alınacak bir oyuncu olmadığının altını çizmiş oldu. yine de sonrasında güvenli oynamayı seçerek avantajının büyük bölümünü yitirmesi kendisinin mental yapısının birincilik için uygun olmadığını gösteriyor. firouzja içinse ilk tur oyunu gidişatı nedeniyle net bir gösterge sağlamadı ve fakat kendisinin en azından doğru bir zihniyetle oynadığı söylenebilir ve ilk turlarda alacağı bir galibiyetle oyununu da yükselterek ilerleme şansı elde edebilir. turnuvadaki potansiyel anlamında elbette en heyecan verici oyuncu.

turnuvanın bugün oynanacak ikinci turundaki en önemli oyun iki lideri karşı karşıya getirecek nepomniachtchi-caruana partisi olacak. fakat kanımca duda-ding liren partisi de bir o kadar önemli zira burada ding liren'in ne reaksiyon göstereceği test edilecek. çinli satranççı yekaterinburg'ta olduğu gibi bir mağlubiyet daha alırsa yarıştan tamamen kopabilir, o yüzden en azından siyah taşlarla bir beraberlik elde edip durumu stabilize etmesi gerekiyor. rapport-firouzja ve nakamura-recebov eşleşmeleri de mutlaka çok heyecanlı geçecek ve taraflardan birinin galibiyetiyle bitmeye kesinlikle aday.

tüm satrançseverlere iyi seyirler.

alireza'nın kazanmasını umduğum turnuvadır. belki yeni ve genç bir şampiyonumuz olur. fakat favorinin nepo olduğunu söylemek gerek. tabi bu kendisinin carlsen'e karşı kaybettiği ezici finalden sonra dağılmadığını ve sonrasında kazandığı küçük çaplı turnuvalarla bu seviyeden düşmeyeceğini kanıtlaması açısından önemli ve güzel. yine de tekrar bir carlsen vs nepo görmek istemiyorum, keza caruana da ama zaten caruana çok iyi durumda gibi gelmedi bana. amma velakin naka ve liren de en iyi durumlarında olmadığı için açıkçası gençlerden bir sürpriz gelmezse nepoyu finalde göreceğimiz kesin. naka ile ilgili tek söyleyebileceğim eğer olur da adayları kazanırsa ciddi şansı olduğudur zira tie-break'te bence carlsen'i en çok zorlayabilecek oyuncu ama yine de favori carlsen olur tartışmasız.