gölge inisiyasyon durumu, düşük derecelerle veya eksik bilinçle bilgiye sahip olanların daha ileri seviyeye ulaşamaması olarak yorumlanır. bu kişiler, bir kısım ezoterik kurumda “gölge kardeşler” ya da “yarı aydınlanmış” olarak da tanımlanır.

tasavvufta da nefsin eğilimleri, kişinin ruhsal gelişiminde büyük engeldir. nefs-i emmare, “kötülüğe çağıran nefis”tir ve bilginin ego tarafından çarpıtılması durumudur.

“bilgi kalpte yeşermeden, zihinde kalırsa, kişi nefsinin oyununa gelir; bu, aydınlanmanın yarım kalmasıdır.”